Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5 âm lịch) là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng của người Việt. Trong dịp lễ này, nhiều gia đình cũng lựa chọn nhiều loại trái cây khác nhau để dâng lên tổ tiên và trong đó không thể thiếu 2 loại quả đặc trưng quả vải và quả mận. Vậy vì sao quả vải và mận được cúng trong ngày Tết Đoan Ngọ? Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá ý nghĩa văn hóa truyền thống và giá trị thực tiễn của 2 loại trái cây này.
Vì sao quả vải và mận được cúng trong ngày Tết Đoan Ngọ? (Nguồn: Báo Tuổi trẻ)
Ngày 5/5 Đoan Ngọ là ngày nào?
Tết Đoan Ngọ, còn gọi là Tết diệt sâu bọ, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hằng năm - đúng vào thời điểm chuyển mùa quan trọng giữa xuân và hạ. Trong năm 2025, Tết Đoan Ngọ rơi vào thứ Bảy, ngày 31 tháng 5 dương lịch. Đây là thời điểm giờ Ngọ (từ 11 giờ đến 13 giờ trưa) đạt đỉnh, được xem là lúc dương khí mạnh mẽ nhất, thuận lợi để xua đuổi tà khí, giết sâu bọ và cầu may mắn, sức khỏe cho cả gia đình.
Ý nghĩa đặc biệt của quả mận trong ngày Tết Đoan Ngọ
Quả mận thường chín vào đầu hè, đúng dịp Tết Đoan Ngọ. Nhờ hình dáng tròn trịa, căng mọng và màu đỏ sẫm bắt mắt, mận không chỉ là loại quả ngon miệng mà còn mang nhiều ý nghĩa. Theo quan niệm dân gian, màu đỏ tượng trưng cho may mắn, hình tròn tượng trưng cho sự viên mãn. Do đó, việc cúng mận trong Tết Đoan Ngọ là để xua đuổi điều xui xẻo, cầu cho sức khỏe và bình an đến với gia đình.
Ngoài ra, mận có vị chua nhẹ, đúng với đặc trưng "ăn đồ chua, cay, nóng" vào dịp Đoan Ngọ để diệt sâu bọ, thanh lọc cơ thể, phù hợp với truyền thống “diệt sâu bọ” trong ngày này.
Theo thị trường hiện nay, giá mận hậu giao động từ 100.000 - 150.000 đồng/kg tùy theo chất lượng của mận.
Vì sao quả vải được dâng cúng trong Tết Đoan Ngọ?
Bên cạnh quả mận, vải cũng là một lựa chọn không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ. Việc chọn vải để cúng không đơn giản chỉ vì sẵn có theo mùa, mà còn bởi ý nghĩa tốt lành mà quả vải mang lại. Theo quan niệm truyền thống, quả vải tượng trưng cho sự sung túc, danh vọng và thịnh vượng. Người xưa tin rằng cúng vải vào ngày này sẽ giúp gia đình làm ăn suôn sẻ, mọi việc thuận lợi.
Ngoài ra, màu đỏ hồng và lớp vỏ xù xì của quả vải cũng được cho là có khả năng xua đuổi tà khí, rất thích hợp với tinh thần "trừ tà, diệt sâu bọ" của Tết Đoan Ngọ.
Hiện nay, giá vải thiều Lục Ngạn - loại vải đặc sản nổi tiếng ở Việt Nam có giá dao động từ 50.000 -100.000 đồng/kg tùy theo chất lượng vải. Bên cạnh đó, vải u hồng ở Tây Nguyên còn có giá từ 150.000 - 200.000 đồng/kg.
Vải và mận luôn là loại hoa quả yêu thích của nhiều người vào mùa hè, đặc biệt vào dịp Tết Đoan Ngọ, giá vải và mận thường tăng cao do nhu cầu dâng cúng và mua sắm tăng mạnh. Những chùm vải chín đều, mận đỏ mọng đẹp mắt luôn được săn đón, khiến hai loại quả này trở thành mặt hàng "hot" nhất trên mâm lễ.
(Nguồn: Báo Phụ nữ Việt Nam)
Gợi ý mâm cúng Tết Đoan Ngọ cho chị em
Để chuẩn bị một mâm cúng Tết Đoan Ngọ đúng phong tục và dễ làm tại nhà, chị em có thể tham khảo các món ăn truyền thống dưới đây:
- Rượu nếp (hoặc cơm rượu nếp): Món không thể thiếu trong dịp Đoan Ngọ, mang ý nghĩa "diệt sâu bọ", thanh lọc cơ thể. Có thể chọn loại cơm rượu nếp trắng, nếp cẩm hoặc nếp cái hoa vàng tùy theo khẩu vị.
- Bánh tro (bánh ú tro): Là loại bánh có vị thanh mát, làm từ gạo nếp ngâm nước tro, giúp giải nhiệt cơ thể. Bánh thường được gói lá dong, có hình chóp nhỏ.
- Chè trôi nước: Viên chè dẻo thơm, tượng trưng cho sự viên mãn, tròn đầy và đoàn viên trong gia đình.
- Món ăn kèm khác (tùy chọn):
- Xôi vò: Món xôi tơi, mềm, thơm bùi vị đậu xanh, giúp mâm cúng thêm đầy đặn.
- Cơm nếp đậu xanh: Vừa dễ nấu, vừa phù hợp với không khí ngày lễ truyền thống.
- Đậu phụ chiên giòn: Đơn giản, dễ chuẩn bị, lại hợp với mâm cúng chay.
- Rau luộc thập cẩm: Có thể gồm đậu bắp, bầu, bí, mướp, thể hiện sự thanh mát và cân bằng âm dương trong ẩm thực.
Mâm cúng không cần quá cầu kỳ, chỉ cần các món ăn được bày biện gọn gàng, thể hiện lòng thành kính, cầu chúc sức khỏe và may mắn cho cả gia đình trong mùa hè.
Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý thêm về thời điểm cúng Tết Đoan Ngọ đẹp nhất là giờ Ngọ (từ 11h đến 13h trưa) thứ Bảy ngày 31 tháng 5 năm 2025, đúng với tên gọi và ý nghĩa của ngày lễ này.
(Nguồn: Bnews.vn)
Việc dâng cúng quả vải và mận trong ngày Tết Đoan Ngọ không chỉ đơn thuần là truyền thống mà còn chứa đựng nhiều giá trị văn hóa, tín ngưỡng sâu sắc của người Việt. Qua những ý nghĩa tượng trưng và phong tục cổ truyền, hai loại quả này giúp gắn kết gia đình, cầu mong sức khỏe, may mắn và sự thịnh vượng cho năm mới. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ vì sao quả vải và mận được cúng trong ngày Tết Đoan Ngọ, cũng như có thêm thông tin hữu ích để chuẩn bị mâm cúng đầy đủ và đúng truyền thống.
Xem thêm:
.jpg)
.png)
