Tết Đoan Ngọ, diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch hằng năm, là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt.Một trong những phần quan trọng nhất của ngày này chính là chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ sao cho đầy đủ và đúng phong tục. Vậy mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì? Tết Đoan Ngọ nên cúng gì để thể hiện lòng thành kính và mang lại may mắn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và lễ cúng ngày 5/5 âm lịch
Tết Đoan Ngọ còn được gọi là “Tết diệt sâu bọ” hay “Tết nửa năm”. Đây là thời điểm giao mùa giữa mùa xuân và mùa hạ, khi thời tiết nóng bức dễ tạo điều kiện cho dịch bệnh, sâu bọ phát triển. Người xưa tin rằng trong ngày này, nếu thực hiện đúng các nghi lễ, con người sẽ được thanh lọc cơ thể, tiêu diệt mầm bệnh, và gặp nhiều điều may mắn.
Nghi thức quan trọng nhất trong Tết Đoan Ngọ là dâng lên tổ tiên một mâm cúng Tết Đoan Ngọ đầy đủ. Ngoài ý nghĩa tưởng nhớ người đã khuất, lễ cúng còn giúp con cháu cầu mong sức khỏe, mùa màng bội thu và xua đuổi vận hạn.

Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và lễ cúng ngày 5/5 âm lịch (Ảnh: VnExpress)
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì?
Mỗi vùng miền sẽ có cách bày trí và lựa chọn lễ vật khác nhau, tuy nhiên, một mâm cúng Tết Đoan Ngọ truyền thống thường bao gồm các lễ vật quan trọng sau:
Hoa quả
Trái cây là phần không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ. Một số loại trái cây đặc trưng thường được sử dụng bao gồm:
- Mận Hà Nội– loại quả có vị chua chát, tượng trưng cho việc tiêu diệt sâu bọ trong cơ thể.
- Vải thiều– loại quả phổ biến vào tháng 5 âm lịch, mang ý nghĩa sum vầy, phúc lộc đầy nhà.
- Chuối, dưa hấu, xoài, cam– những loại quả thanh nhiệt, giúp xua tan cái nóng mùa hè.
Cơm rượu nếp
Theo quan niệm dân gian, vào sáng ngày 5/5 âm lịch, ăn cơm rượu nếp khi bụng đói sẽ giúp diệt sâu bọ, thanh lọc cơ thể. Đây là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ, được làm từ gạo nếp lên men, có vị cay nồng đặc trưng.
Bánh tro (bánh ú tro)
Bánh tro là món bánh truyền thống trong dịp này, làm từ gạo nếp ngâm nước tro của cây khô, sau đó gói trong lá chuối và luộc chín. Món ăn này có tác dụng thanh lọc cơ thể, giải nhiệt và mang ý nghĩa cầu mong bình an.
Xôi, chè
Tùy vào từng địa phương, mâm cúng Tết Đoan Ngọ có thể thêm xôi và chè, thường là:
- Miền Bắc:Xôi vò, chè đậu xanh hoặc chè sen.
- Miền Trung:Chè kê hoặc chè trôi nước.
- Miền Nam:Chè đậu đen, chè hạt sen.
Thịt vịt
Người miền Trung và miền Nam thường ăn thịt vịt vào Tết Đoan Ngọ vì theo quan niệm dân gian, thịt vịt có tính hàn, giúp làm mát cơ thể trong những ngày nóng bức.
Rượu nếp than
Ngoài cơm rượu nếp trắng, người miền Nam còn cúng rượu nếp than – loại rượu có màu tím đen, vị ngọt và tác dụng giải nhiệt rất tốt.
Các lễ vật khác
Bên cạnh các món ăn chính, một mâm cúng Tết Đoan Ngọ đầy đủ thường có thêm:
- Trà xanh, nhang, đèn cầy, muối, gạo.
- Hoa tươi (thường là hoa cúc, hoa huệ).
- Giấy tiền vàng mã để đốt sau khi cúng.

Mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì? (Ảnh: Báo Thanh Niên)
Cách sắp xếp và thực hiện lễ cúng Tết Đoan Ngọ
Sau khi chuẩn bị đầy đủ lễ vật, bạn có thể sắp xếp mâm cúng Tết Đoan Ngọ theo các nguyên tắc sau:
- Đặt trái cây ở giữa hoặc phía trên cùng bàn thờ.
- Cơm rượu nếp, bánh tro, xôi chè đặt hai bên.
- Rượu, trà, nước sạch đặt phía trước.
- Đèn cầy, nhang, muối, gạo để gần mép bàn thờ.
Theo phong tục, lễ cúng nên được thực hiện vào buổi sáng, tốt nhất là trước 12 giờ trưa ngày 5/5 âm lịch. Đây là thời điểm dương khí thịnh nhất, thích hợp để thực hiện nghi lễ xua đuổi sâu bọ, tà khí.
Gia chủ có thể đọc bài văn khấn Tết Đoan Ngọ để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, cảm tạ trời đất và cầu mong một năm mới bình an, thuận lợi.
Những điều kiêng kỵ trong ngày Tết Đoan Ngọ
Để Tết Đoan Ngọ diễn ra thuận lợi và mang lại may mắn, bạn nên tránh các điều sau:
- Không dọn dẹp nhà cửa vào sáng sớmvì quan niệm cho rằng sẽ làm mất đi vận may trong ngày này.
- Không làm vỡ chén, bátvì tượng trưng cho sự chia lìa, đổ vỡ.
- Không cúng đồ sống(như thịt sống, cá sống) vì có thể mang lại điềm xấu.
- Tránh vay mượn tiền bạcvì có thể khiến tài lộc tiêu tan.
Việc chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ đầy đủ, đúng phong tục sẽ giúp bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong một năm mới bình an, mạnh khỏe. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì và Tết Đoan Ngọ nên cúng gì để đón một ngày lễ ý nghĩa nhất.
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Xem thêm