Vĩnh Phúc – nơi giao thoa giữa núi rừng và đồng bằng – không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ như Tam Đảo, Tây Thiên, mà còn hấp dẫn du khách bởi nền ẩm thực dân dã, giàu bản sắc. Mỗi món ăn là sự hòa quyện giữa truyền thống và sáng tạo, giữa vị ngọt lành của đất trời và bàn tay khéo léo của người dân bản địa. Cùng khám phá 10 đặc sản Vĩnh Phúc đáng thử nhất mà bạn không nên bỏ lỡ khi có dịp ghé thăm vùng đất này.
Sáp nhập Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình thành tỉnh Phú Thọ
Ngày 12/04/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 60-NQ/TW năm 2025, được thông qua tại Hội nghị lần thứ 11 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Nghị quyết này gồm 12 nội dung quan trọng, đồng thời kèm theo danh sách cụ thể về tên gọi các tỉnh, thành phố cũng như trung tâm chính trị – hành chính (tỉnh lỵ) của 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh trên cả nước.
Sáp nhập Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình thành tỉnh Phú Thọ (Nguồn: Du lịch Vĩnh Phúc)
Trong phần tiểu mục 4 thuộc Mục II – Danh sách dự kiến tên gọi các tỉnh, thành phố ban hành kèm theo Nghị quyết 60-NQ/TW năm 2025 – đã đề cập đến phương án sắp xếp lại đơn vị hành chính đối với ba tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình.
Cụ thể, ba tỉnh này sẽ được hợp nhất thành một đơn vị hành chính cấp tỉnh mới với tên gọi "tỉnh Phú Thọ". Trung tâm chính trị – hành chính của tỉnh mới này dự kiến đặt tại tỉnh Phú Thọ hiện nay.
Đây là một trong những nội dung quan trọng trong quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế – xã hội vùng.
6 đặc sản Vĩnh Phúc nhất định thử khi ghé thăm
Khi đặt chân đến vùng đất trung du Vĩnh Phúc, du khách không chỉ bị cuốn hút bởi cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn ấn tượng bởi những món ăn mang đậm hương vị truyền thống. Dưới đây là những món đặc sản Vĩnh Phúc mà bạn nhất định nên thử một lần trong đời:
Cá thính Lập Thạch
Cá thính Lập Thạch có nguồn gốc từ xã Văn Quán, huyện Lập Thạch. Vào mùa mưa lũ từ tháng 5 đến tháng 10 âm lịch, cá đánh bắt được nhiều nhưng không thể tiêu thụ kịp, người dân đã nghĩ ra cách chế biến để bảo quản lâu ngày. Họ mổ cá, rửa sạch, loại bỏ nội tạng và lớp màng đen, sau đó ướp với muối rồi đem nén chặt trong lọ.
Sau thời gian muối, cá được trộn với thính làm từ ngô, đậu rang giã nhỏ, rồi nhồi thính vào bụng cá. Xếp cá xen kẽ với lá ổi trong lọ sành, phủ lớp rơm khô lên trên và ủ kín khoảng 3 tháng. Cá thành phẩm có màu đỏ mận, mùi thơm nức và vị bùi, giòn, lạ miệng. Món này thường được nướng trên than hoa, ăn kèm cơm trắng rất đưa miệng.
Cá thính Lập Thạch thường được nướng trên than hoa, ăn kèm cơm trắng rất đưa miệng (Nguồn: Xanh SM)
Dứa Tam Dương
Được trồng nhiều ở huyện Tam Dương, giống dứa Tam Dương có hương vị riêng biệt: dứa mỡ gà thì chua nhẹ, vàng nhạt; dứa hướng đạo có vị ngọt dịu, giòn; còn dứa mật lại ngọt đậm và mọng nước.
Người dân địa phương còn truyền tai nhau những cách ăn dứa thú vị như: gọt bỏ lớp ngoài, giữ lại phần ruột để ăn dần mà không bị rát lưỡi hoặc đập quả dứa cho nát rồi khoét lỗ để hút nước mật bên trong. Chính những trải nghiệm này khiến dứa Tam Dương ghi dấu ấn mạnh mẽ với du khách, trở thành một đặc sản Vĩnh Phúc không thể bỏ qua.
Được trồng nhiều ở huyện Tam Dương, giống dứa Tam Dương có hương vị riêng biệt (Nguồn: Xanh SM)
Chè kho Tứ Yên
Làng Tứ Yên (huyện Sông Lô) nổi tiếng với món chè kho – một đặc sản mang chiều sâu văn hóa. Tương truyền, món này từng được người dân nấu để tiếp tế cho nghĩa quân Lý Nam Đế vào thế kỷ VI khi ông dựng thành chống giặc Lương.
Chè được làm từ đậu xanh đãi sạch, đồ chín rồi giã nhuyễn, nấu cùng đường cho đến khi sánh dẻo. Khi nguội, bề mặt chè bóng mịn, mềm mượt như lụa, có mùi thơm của đậu xanh, hoa bưởi và chút cay nhẹ từ gừng. Đây là món không thể thiếu trong lễ cúng tưởng niệm Lý Nam Đế hằng năm.
Chè kho Tứ Yên là món không thể thiếu trong lễ cúng tưởng niệm Lý Nam Đế hằng năm (Nguồn: Xanh SM)
Tiên Tửu Ngọc Hoa
Tiên Tửu Ngọc Hoa là một loại rượu dừa đặc sắc vùng Yên Lạc. Người dân chọn những quả dừa tươi, gọt vỏ sạch, bơm vào hỗn hợp nếp cái trộn men, sau đó hàn kín và ủ trong thời gian dài.
Rượu sau khi lên men có vị cay dịu, ngọt thanh và hương thơm tự nhiên của dừa, rất đặc biệt. Đây không chỉ là một thức uống mà còn là đặc sản Vĩnh Phúc gắn liền với tinh thần hiếu khách của người dân nơi đây.
Tiên Tửu Ngọc Hoa là một loại rượu dừa đặc sắc vùng Yên Lạc (Nguồn: Xanh SM)
Bánh ngõa Lũng Ngoại
Bánh ngõa là món bánh truyền thống chỉ có ở làng Lũng Ngoại, Vĩnh Phúc – vì thế, món ăn này được đặt tên theo chính nơi sản sinh ra nó. Bánh được làm từ gạo nếp, mật mía (hoặc đường), đậu xanh... sau khi hấp và ép khuôn tạo thành từng lát bánh mỏng, mềm, vị ngọt dịu, béo nhẹ.
Khi thưởng thức, bánh tan nhẹ trong miệng, mang đến cảm giác thân quen, mộc mạc như chính con người vùng đất này. Đây là một đặc sản mang đậm dấu ấn làng nghề truyền thống.
Bánh ngõa là món bánh truyền thống chỉ có ở làng Lũng Ngoại, Vĩnh Phúc (Nguồn: Xanh SM)
Bánh gio Tây Đình
Bánh gio, hay còn gọi là bánh nắng, là món đặc sản nổi tiếng của xã Tây Đình, huyện Bình Xuyên. Bánh có màu nâu vàng đặc trưng, mềm, dẻo và thanh mát. Nguyên liệu chính là gạo nếp ngâm với nước gio từ tro đốt lá cây, sau đó gói trong lá dong và luộc kỹ.
Bánh không chỉ là món ăn ngày thường mà còn hiện diện trong dịp lễ tết, như một biểu tượng cho sự tinh tế trong nghệ thuật ẩm thực cổ truyền.
Bánh gio, hay còn gọi là bánh nắng, là món đặc sản nổi tiếng của xã Tây Đình, huyện Bình Xuyên (Nguồn: Xanh SM)
Mỗi món ăn trên đây là một mảnh ghép nhỏ góp phần tạo nên bức tranh văn hóa ẩm thực đặc sắc của vùng trung du Bắc Bộ. Dù là món ăn dân dã hay cầu kỳ, tất cả đều mang đậm dấu ấn quê hương và lòng hiếu khách của người Vĩnh Phúc. Hành trình khám phá đặc sản Vĩnh Phúc không chỉ làm hài lòng vị giác mà còn giúp bạn thêm yêu vùng đất giàu truyền thống này.
Xem thêm
Đi Hạ Long ăn gì? 10 món đặc sản không thể bỏ lỡ khi du lịch vịnh biển
.jpg)
.png)
