Trong lĩnh vực kinh doanh, hóa đơn là căn cứ pháp lý để chứng minh giao dịch và là cơ sở quản lý thuế. Tuy nhiên, vẫn còn không ít trường hợp người bán cố tình hoặc vô ý không lập hóa đơn khi bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ. Vậy Bán hàng không xuất hóa đơn bị phạt như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định pháp luật, mức xử phạt và các lưu ý để tránh vi phạm.
Nghĩa vụ xuất hóa đơn theo quy định hiện hành
Theo Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 123/2020/NĐ-CP, khi có hoạt động bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, tổ chức và cá nhân kinh doanh bắt buộc phải lập hóa đơn và giao cho khách hàng. Hóa đơn hiện nay được sử dụng chủ yếu ở dạng điện tử, thể hiện các thông tin về bên bán, bên mua, số lượng, đơn giá và thuế.

Tổ chức và cá nhân kinh doanh có nghĩa vụ xuất hóa đơn cho khách hàng (Nguồn: Vender)
Việc không xuất hóa đơn có thể gây ra nhiều hệ lụy: Thất thu thuế, khó chứng minh nguồn gốc hàng hóa, ảnh hưởng đến tính minh bạch của doanh nghiệp. Đây cũng là căn cứ quan trọng để cơ quan thuế kiểm tra và xác định mức xử phạt.
Các mức xử phạt khi không xuất hóa đơn
Nghị định 125/2020/NĐ-CP (sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 102/2021/NĐ-CP) quy định cụ thể về xử phạt hành vi không lập hóa đơn. Tùy theo giá trị hàng hóa, tính chất và mức độ vi phạm, cơ quan chức năng sẽ áp dụng hình thức xử phạt phù hợp.
- Phạt từ 4 đến 8 triệu đồng đối với hành vi không lập hóa đơn trong trường hợp bắt buộc, trừ khi giá trị mỗi lần bán hàng dưới 200.000 đồng và khách không yêu cầu hóa đơn.
- Phạt từ 10 đến 20 triệu đồng khi hành vi vi phạm nghiêm trọng hơn, tái phạm hoặc liên quan đến giá trị giao dịch lớn.
- Nếu không xuất hóa đơn để trốn thuế hoặc gây thiệt hại đáng kể cho ngân sách nhà nước, ngoài phạt hành chính còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Các mức phạt này không chỉ tác động về tài chính mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của tổ chức, cá nhân vi phạm.

Mức phạt cao khi không xuất hóa đơn phụ thuộc vào mức độ vi phạm (Nguồn: FPT Shop)
Hậu quả ngoài xử phạt hành chính
Ngoài việc bị phạt tiền, việc không xuất hóa đơn còn kéo theo nhiều rủi ro khác:
- Bị cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra thường xuyên hơn, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
- Gây khó khăn trong việc quyết toán thuế, dẫn tới nguy cơ bị truy thu và phạt bổ sung.
- Làm mất niềm tin của khách hàng và đối tác, đặc biệt trong những giao dịch lớn.
Vì vậy, việc tuân thủ quy định không chỉ để tránh bị xử phạt mà còn để bảo vệ lợi ích lâu dài của doanh nghiệp.
Những lưu ý giúp phòng tránh vi phạm
Khi đã hiểu rõ các quy định, điều quan trọng là thực hiện đúng để không vi phạm. Một số lưu ý dưới đây sẽ giúp hoạt động kinh doanh diễn ra an toàn, minh bạch:
- Luôn lập và giao hóa đơn đúng thời điểm khi phát sinh giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ.
- Kiểm tra kỹ thông tin trước khi ký phát hành hóa đơn: Tên khách hàng, mã số thuế, đơn giá, số lượng và tổng giá trị.
- Sử dụng hóa đơn điện tử và lưu trữ theo quy định ít nhất 10 năm để dễ dàng tra cứu khi cần.
- Thường xuyên cập nhật các văn bản mới về thuế và hóa đơn để áp dụng đúng.
- Tổ chức tập huấn nội bộ cho nhân viên phụ trách kế toán, bán hàng để giảm rủi ro nhầm lẫn.
Thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc này sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu vi phạm, đồng thời nâng cao uy tín trong mắt khách hàng và cơ quan quản lý.

Cần lập và giao hóa đơn vào đúng thời điểm diễn ra giao dịch (Nguồn: The Conversation)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về mức phạt khi không xuất hóa đơn đỏ
Để giúp người đọc hiểu rõ hơn về chủ đề, dưới đây là 3 câu hỏi phổ biến thường được đặt ra khi tìm hiểu về việc lập hóa đơn và các mức xử phạt liên quan:
-
Khi nào được miễn lập hóa đơn?
Trường hợp bán lẻ hàng hóa dưới 200.000 đồng/lần và khách hàng không yêu cầu hóa đơn.
-
Bán hàng online có phải xuất hóa đơn không?
Có. Nếu thuộc diện kê khai thuế thì phải xuất hóa đơn điện tử kể cả bán qua mạng.
-
Có thể lập bổ sung hóa đơn khi quên xuất không?
Có. Doanh nghiệp cần lập bổ sung ngay khi phát hiện sai sót, tuy nhiên vẫn có thể bị phạt vì lập chậm.
Câu hỏi Bán hàng không xuất hóa đơn bị phạt như thế nào đã được giải đáp thông qua các quy định pháp luật cụ thể. Mức xử phạt có thể từ 4 triệu đến 20 triệu đồng và trong trường hợp nghiêm trọng, hành vi này có thể bị xử lý hình sự. Việc tuân thủ quy định về xuất hóa đơn không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý mà còn tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch và chuyên nghiệp hơn.
Xem thêm: