Thủ tục làm BHXH tự nguyện cho lao động tự do là vấn đề được nhiều người quan tâm khi muốn chủ động tham gia để đảm bảo quyền lợi an sinh xã hội về lâu dài. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết điều kiện, hồ sơ và các bước thực hiện để người lao động tự do dễ dàng đăng ký tham gia BHXH tự nguyện.
Điều kiện và ý nghĩa của việc tham gia BHXH tự nguyện
BHXH tự nguyện là hình thức bảo hiểm do Nhà nước tổ chức để người lao động không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc có thể tự nguyện tham gia. Đối tượng phù hợp gồm:
- Người làm việc tự do, kinh doanh cá thể, buôn bán nhỏ lẻ.
- Người lao động làm việc theo thời vụ ngắn ngày, không ký hợp đồng lao động dài hạn.
- Người nội trợ hoặc nghỉ việc muốn tiếp tục đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

BHXH tự nguyện là giải pháp an sinh cho người lao động tự do khi không có hợp đồng lao động (Ảnh: Báo Thanh tra)
Điều kiện để tham gia:
- Là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên.
- Không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc.
Ý nghĩa của BHXH tự nguyện:
- Đảm bảo quyền hưởng lương hưu khi đủ điều kiện tuổi và số năm đóng.
- Giảm gánh nặng tài chính khi tuổi già, không còn khả năng lao động.
- Được hưởng chế độ tử tuất cho thân nhân khi qua đời.
- Tham gia BHXH tự nguyện giúp người lao động tự do chủ động tích lũy an sinh và giảm phụ thuộc tài chính vào con cái hay xã hội khi về già.
Hướng dẫn thủ tục đăng ký BHXH tự nguyện
Người lao động tự do có thể đăng ký tham gia BHXH tự nguyện trực tiếp hoặc trực tuyến.
Thủ tục làm BHXH tự nguyện cho lao động tự do gồm những gì?
Thủ tục làm BHXH tự nguyện cho lao động tự do gồm:
- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT theo mẫu TK1-TS mới nhất.
- Thẻ CCCD hoặc CMND (bản gốc để đối chiếu).
Sau đó, nộp hồ sơ tại tại bộ phận Một cửa của cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ thu BHXH. Nếu không thể đến trực tiếp, người đăng ký có thể chuẩn bị hồ sơ (kèm thông tin liên hệ) theo đúng quy định và nộp qua dịch vụ bưu chính đến cho cơ quan BHXH.
Cách đăng ký tham gia BHXH tự nguyện
Cách 1: Đăng ký trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam
- Truy cập: https://dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn/.
- Đăng nhập bằng tài khoản BHXH cá nhân.
- Chọn “Đóng BHXH điện tử” → “Đăng ký tham gia đóng BHXH tự nguyện”.
- Kê khai thông tin cá nhân, chọn đối tượng tham gia.
- Xác nhận và thanh toán trực tuyến.

Người lao động tự do có thể đăng ký BHXH tự nguyện nhanh chóng qua cổng dịch vụ công (Ảnh: Bảo hiểm xã hội Việt Nam)
Cách 2: Đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc dịch vụ thu
- Chuẩn bị hồ sơ (Tờ khai TK1-TS + CCCD).
- Nộp hồ sơ tại Bộ phận Một cửa hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích.
- Đóng tiền trực tiếp tại nơi nộp hồ sơ hoặc chuyển khoản theo hướng dẫn.
Quy trình tiếp nhận và trả kết quả
Thời gian giải quyết: Không quá 05 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Nhận kết quả:
- Nộp trực tiếp: Nhận tại Bộ phận Một cửa cơ quan BHXH.
- Qua bưu chính: Nhận tại bưu điện, tự thanh toán lệ phí.
- Đăng ký trực tuyến: Nhận kết quả theo phương thức đã đăng ký.
Người tham gia sẽ được cấp sổ BHXH kèm mã số BHXH (đồng thời là mã số thẻ BHYT). Nếu đã từng tham gia BHXH trước đó, mã số sẽ được giữ nguyên.
FAQ – Câu hỏi thường gặp về BHXH tự nguyện
Dưới đây là những câu hỏi phổ biến khi làm thủ tục BHXH tự nguyện cho lao động tự do:
-
Có thể vừa đóng BHXH bắt buộc vừa đóng BHXH tự nguyện không?
Không. Nếu thuộc diện đóng BHXH bắt buộc thì không tham gia BHXH tự nguyện.
-
Muốn tăng mức đóng BHXH tự nguyện thì làm thế nào?
Nộp tờ khai điều chỉnh mức đóng tại cơ quan BHXH hoặc qua dịch vụ công trực tuyến.
-
Có được rút tiền BHXH tự nguyện một lần không?
Có, nếu đủ điều kiện như: Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng hoặc ra nước ngoài định cư.
Thủ tục làm BHXH tự nguyện cho lao động tự do không quá phức tạp nếu nắm rõ hồ sơ, quy trình và cách thức đăng ký. Tham gia BHXH tự nguyện giúp người lao động tự do chủ động bảo vệ an sinh tài chính khi về già, giảm gánh nặng cho gia đình. Hãy lựa chọn phương thức đóng phù hợp để duy trì quyền lợi lâu dài của mình!
Xem thêm: