Đi chùa đầu năm từ lâu đã trở thành nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt nhằm cầu nguyện cho một năm mới bình an cũng như tìm lại sự tĩnh tại trong tâm hồn. Tuy nhiên, đi chùa đầu năm nên khấn như thế nào để thể hiện lòng thành và đúng với nghi lễ truyền thống là điều không phải ai cũng biết.
Bên cạnh đó, việc nắm rõ cách cầu nguyện khi đi chùa và những điều kiêng kỵ khi đi chùa đầu năm cũng rất quan trọng để tránh phạm phải sai sót. Hãy cùng khám phá ý nghĩa của việc đi lễ chùa đầu năm và tìm hiểu những nguyên tắc cần nhớ để việc đi lễ trở nên trọn vẹn.
Ý nghĩa của việc đi lễ chùa đầu năm
Đi chùa đầu năm không chỉ đơn thuần là một nghi thức tâm linh mà còn chứa đựng nhiều giá trị về đời sống tinh thần và đạo đức. Việc hiểu rõ ý nghĩa của việc đi lễ chùa đầu năm giúp mỗi người trân trọng hơn nét đẹp văn hóa này đồng thời thực hiện đúng cách để mang lại nhiều phước lành.
Cầu bình an, may mắn
Người Việt thường đến chùa vào đầu năm để thắp hương và cầu nguyện cho bản thân, gia đình có một năm mới có nhiều sức khỏe, may mắn, bình an và thịnh vượng. Cách cầu nguyện khi đi chùa thường tập trung vào những lời khấn chân thành, thể hiện lòng thành kính đối với các đấng linh thiêng.

Hướng thiện, tạo nghiệp lành
Một trong những ý nghĩa của việc đi lễ chùa đầu năm là hướng con người đến việc làm thiện lành như dâng hương, tụng kinh hay đóng góp công đức. Theo quan niệm dân gian, những việc làm này còn giúp gia tăng phước báu.
Tâm hồn thanh tịnh
Du xuân lễ chùa đầu năm mới là dịp để mỗi người tạm rời xa những bộn bề, áp lực của cuộc sống, tìm lại sự thanh tịnh và an yên trong tâm hồn. Không gian trang nghiêm tại chùa giúp bạn cảm thấy thư thái hơn, đón nhận nguồn năng lượng tích cực.
Gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống
Phong tục đi chùa đầu năm là biểu tượng của lòng thành kính, sự gắn bó với văn hóa dân tộc. Đây là dịp để các thế hệ trong gia đình cùng nhau tham gia vào một hoạt động ý nghĩa, giáo dục con cháu về truyền thống kính Phật, trọng đạo.
Thể hiện lòng biết ơn
Ngoài việc cầu mong điều tốt lành, người Việt đến chùa đầu năm còn để thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên, ông bà và các bậc thần linh đã phù hộ trong năm cũ. Đây cũng là cơ hội để tri ân cuộc sống, trân trọng những điều tốt đẹp đã đến và chuẩn bị tâm thế tích cực, lạc quan cho một năm mới.
Gợi ý bài khấn đi chùa đầu năm ngắn gọn, dễ đọc
Khi đi chùa đầu năm, bài khấn ngắn gọn và dễ nhớ sẽ giúp người đi lễ thể hiện lòng thành kính mà không làm mất đi sự trang nghiêm và ý nghĩa của nghi thức. Dưới đây là bài khấn mẫu để bạn tham khảo:
Bài khấn đi chùa ngắn gọn nhưng vẫn đầy đủ các ý chính (Nguồn: Báo Việt Nam mới)

Để lời cầu nguyện đến được với Đức Phật, người đi lễ phải nắm rõ những quy tắc cơ bản khi sắm lễ, bày lễ các ban, trình tự hành lễ, hạ lễ và cách cầu nguyện khi đi chùa.
10 điều kiêng kỵ khi lễ chùa đầu năm không nên bỏ qua
Ngoài việc cầu nguyện, người đi lễ chùa cũng cần lưu ý những điều kiêng kỵ khi đi chùa đầu năm để tránh phạm phải các quy tắc tâm linh. Điều này không chỉ giúp việc hành lễ trọn vẹn mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với không gian linh thiêng nơi chùa chiền.
Ăn mặc không phù hợp
Khi đến chùa, bạn cần lựa chọn trang phục lịch sự, kín đáo. Tránh mặc quần áo ngắn, bó sát, màu sắc quá lòe loẹt. Trang phục không phù hợp không chỉ gây phản cảm mà còn thể hiện sự thiếu tôn trọng không gian trang nghiêm nơi cửa Phật.
Nói cười lớn tiếng
Chùa là nơi linh thiêng và tĩnh lặng nên bạn hạn chế nói chuyện ồn ào, chạy nhảy, cười đùa hay có những hành động thiếu ý tứ. Điều này còn gây ảnh hưởng đến những người đang khấn bái xung quanh.
Đi lại tùy tiện trong khuôn viên chùa
Không tự ý leo trèo lên các bệ thờ, tượng Phật hoặc đứng quay lưng vào bàn thờ. Cần đi lại nhẹ nhàng, đúng lối đi dành cho Phật tử và du khách. Hành vi tùy tiện trong chùa bị coi là thiếu tôn kính đối với chư Phật và thần linh.

Thắp hương sai cách
Bạn chỉ nên thắp hương tại đỉnh đặt bên ngoài, hạn chế thắp hương bên trong chùa. Tránh thắp quá nhiều hương một lúc hay cắm hương ở những nơi không được phép vì có thể gây ảnh hưởng đến tượng Phật, pháp khí.
Việc thắp hương đúng cách không chỉ bảo vệ môi trường mà còn thể hiện sự hiểu biết về nghi thức lễ chùa. Khi đứng khấn vái tại các ban hay Phật đường nên đứng hoặc quỳ lễ chếch sang bên một chút.
Trong những ngày đầu năm, lượng người đi lễ chùa rất đông nhưng đừng vì thế mà chen lấn, xô đẩy. Cần giữ trật tự, nhường nhịn để mọi người cùng hành lễ một cách an toàn.
Cúng đồ mặn hay sắm quá nhiều vàng mã
Không đặt lễ mặn ở khu vực chính điện - nơi thờ tự chính của ngôi chùa. Trên hương án của chính điện chỉ được dâng đặt lễ chay, tịnh. Việc sắm sửa lễ mặn chỉ được chấp nhận nếu như trong khu vực chùa có thờ tự các vị Đức Ông, Thánh, Mẫu và chỉ dâng lễ tại ban thờ hay điện thờ đó mà thôi.
Ngoài ra, bạn không nên sắm sửa vàng mã, tiền Âm phủ để dâng cúng Phật. Nếu có sắm lễ này thì chỉ nên đặt ở bàn thờ thần linh, Thánh Mẫu hay Đức Ông. Tiền thật cũng không nên đặt lên hương án của chính điện mà hãy bỏ vào hòm công đức.
Chụp ảnh, quay phim tùy tiện
Việc chụp ảnh, quay phim trong chùa, đặc biệt là ở khu vực chính điện cần phải xin phép và tuân thủ quy định của nhà chùa. Hành vi tự ý chụp ảnh có thể gây phiền toái hoặc làm mất sự tôn nghiêm của nơi thờ tự.
Tự ý lấy đồ của nhà chùa
Theo nhiều kinh sách và quan niệm truyền thống, hành vi tự ý sử dụng và mang đồ của nhà chùa về làm của riêng được gọi là “đạo dụng thập phương thường trụ”. Phạm phải giới luật này sẽ ảnh hưởng tới nghiệp quả của bản thân.
Đi cửa chính giữa
Vào chùa nên đi từ cửa bên, không đi cửa chính giữa và không dẫm lên bậu cửa khi bước vào nếu không sẽ phạm tội bất kính. Cửa chính nhà chùa chỉ đức Phật, Ngọc đế, quốc vương ra vào.
Cầu xin vật chất quá mức
Cách cầu nguyện khi đi chùa nên ngắn gọn, chân thành, hướng đến những điều tốt đẹp như sức khỏe, bình an. Tránh cầu xin tài lộc, công danh một cách quá mức. Điều này không phù hợp với tinh thần Phật giáo, vốn đề cao việc sống thiện lành và tích đức.
Mang theo tư tưởng vụ lợi, không thành tâm
Khi đi chùa, bạn cần giữ cái tâm thiện, không nên có tư tưởng vụ lợi hoặc coi đây là nơi giải quyết khó khăn cá nhân. Đi lễ chùa đầu năm nên là dịp để mỗi người tìm sự bình an trong tâm hồn, hướng thiện và sống đúng với đạo lý.
10 điều kiêng kỵ khi lễ chùa đầu năm trên đây không chỉ là các nguyên tắc để giữ sự trang nghiêm của không gian chùa mà còn giúp mọi người thực hiện nghi lễ một cách ý nghĩa, đúng với tinh thần Phật giáo.
Đi chùa đầu năm không chỉ là một phong tục tốt đẹp được gìn giữ lâu đời mà còn là cơ hội để kết nối giữa tâm linh, văn hóa và đạo đức. Việc hiểu rõ ý nghĩa, đi chùa đầu năm nên khấn như thế nào và tuân thủ những điều kiêng kỵ khi đi chùa đầu năm sẽ giúp mọi người có một khởi đầu thuận lợi, an lành và tràn đầy phước lộc.
Xem thêm
Đi lễ chùa cần chuẩn bị gì? Cách sắm lễ đi đền chùa đúng phong tục tín ngưỡng cổ truyền
Có thể tự xông đất cho nhà mình được không? Một số điều cần lưu ý khi thực hiện