Ẩm thực Việt không thiếu những nguyên liệu bình dị nhưng độc đáo, hấp dẫn đủ để khiến người ta nhớ mãi. Củ năng là một ví dụ điển hình khi có hình dáng tròn dẹt nhỏ nhưng hương vị lại ngọt thanh, mọng nước. Trong củ năng chứa nhiều khoáng chất cần thiết như vitamin, sắt, magie, kali… rất tốt cho cơ thể.
Nếu bạn đang tìm kiếm nguyên liệu giúp thanh nhiệt, dễ ăn, dễ nấu và phù hợp với mọi lứa tuổi thì đừng bỏ qua loại củ này. Bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu củ năng là gì, các công dụng nổi bật cũng như gợi ý món ngon từ củ năng để làm phong phú thêm thực đơn hàng ngày.
Củ năng là gì và lý do bạn nên đưa vào thực đơn
Củ năng (hay còn gọi là mã thầy) là loại củ mọc dưới nước, chủ yếu ở các vùng đất ngập nước, thuộc họ cói. Vỏ ngoài của củ năng có màu nâu đen còn ruột trắng, vị ngọt nhẹ, giòn mát.
Loại củ này không chỉ là nguyên liệu cho nhiều món ngon mà còn được xem như “vị thuốc” tự nhiên trong y học cổ truyền. Công dụng của củ năng đối với sức khỏe như sau:
- Thanh nhiệt, giải độc: Với đặc tính mát, củ năng thường được dùng để hỗ trợ điều trị nóng trong, mụn nhọt, rôm sảy.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Chất xơ trong củ năng giúp kích thích nhu động ruột, giảm táo bón.
- Ổn định đường huyết: Có chỉ số đường huyết thấp, phù hợp cho người tiểu đường.
- Tốt cho tim mạch: Chứa kali giúp điều hòa huyết áp và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.
- Làm đẹp da: Các chất chống oxy hóa trong củ năng giúp da sáng mịn, giảm lão hóa.
Ngoài ra, củ năng còn là thực phẩm lý tưởng cho người ăn chay, trẻ em và người cao tuổi vì dễ tiêu, không gây đầy bụng.
Củ năng còn là thực phẩm lý tưởng cho người ăn chay, trẻ em và người cao tuổi (Ảnh: Pharmacity)
Sơ chế và cách nấu củ năng đúng cách
Trước khi bắt tay vào chế biến các món ngon từ củ năng, khâu sơ chế đúng cách rất quan trọng. Củ năng rất dễ bị thâm, mất độ giòn nếu không được xử lý đúng cách.
Cách sơ chế củ năng giữ nguyên độ giòn, trắng đẹp
Bạn có thể áp dụng các bước sau để sơ chế củ năng sạch, không bị thâm:
- Rửa sạch bùn đất, ngâm củ năng trong nước muối loãng 10 phút.
- Gọt vỏ bằng dao sắc hoặc dụng cụ bào, sau đó ngâm lại trong nước có pha sẵn vài giọt chanh hoặc chút giấm để giữ trắng. Tránh ngâm quá lâu khiến củ bị mềm, mất độ giòn tự nhiên.
- Sau khi sơ chế, củ năng có thể dùng để chế biến ngay hoặc bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh trong 2 – 3 ngày.
Các cách chế biến củ năng phổ biến
Củ năng có thể kết hợp linh hoạt với các nguyên liệu khác, từ món ngọt đến món mặn. Dưới đây là một số cách chế biến bạn có thể áp dụng:
- Luộc hoặc hấp: Giữ trọn hương vị nguyên bản, thích hợp làm món ăn nhẹ.
- Xào: Kết hợp với tôm, thịt, rau củ cho bữa cơm gia đình.
- Nấu canh: Thường đi cùng sườn non hoặc thịt bằm, có tác dụng thanh nhiệt.
- Làm thạch hoặc chè: Vị ngọt, giòn mát giúp món tráng miệng thêm hấp dẫn.
- Chiên: Củ năng chiên xù hoặc làm nhân bánh mang lại vị mới lạ.
Từ những cách chế biến cơ bản, bạn có thể sáng tạo nên nhiều món ngon từ củ năng vừa bắt mắt vừa dễ ăn.
Bạn có thể sáng tạo nên nhiều món ngon từ củ năng. (Ảnh: Dalat Farm)
Các món ngon từ củ năng dễ làm, lạ miệng
Nếu bạn đang tìm kiếm các món mới cho bữa cơm gia đình hoặc muốn đổi vị với món tráng miệng thanh mát hãy thử ngay những món ngon từ củ năng dưới đây.
Chè củ năng hạt lựu
Món chè mát lạnh, giòn giòn, ngọt dịu là lựa chọn tuyệt vời cho mùa hè oi ả.
Nguyên liệu
- Củ năng: 200g
- Bột năng: 100g
- Nước cốt dừa, đường, vani
Cách làm
- Củ năng cắt hạt lựu, áo đều một lớp bột năng rồi luộc đến khi hạt trong và nổi lên mặt nước.
- Vớt ra cho vào nước lạnh để tạo độ giòn.
- Nấu nước đường, cho củ năng vào, thêm nước cốt dừa, vani và thưởng thức lạnh.
Mẹo nhỏ: Bạn có thể thêm chút màu thực phẩm tự nhiên từ lá dứa, củ dền để món chè bắt mắt hơn.
Chè củ năng hạt lựu mát lạnh (Ảnh: Ecolotus)
Củ năng xào tôm thịt
Một trong những món ngon từ củ năng cho mâm cơm gia đình thêm phong phú.
Nguyên liệu
- Củ năng: 150g
- Tôm tươi, thịt ba chỉ: 150g
- Hành lá, nước mắm, tiêu, tỏi
Cách làm
- Củ năng cắt lát mỏng, tôm bóc vỏ, thịt thái miếng vừa ăn.
- Phi thơm tỏi, xào tôm thịt chín tới, nêm nếm gia vị.
- Cho củ năng vào đảo nhanh tay để giữ độ giòn.
- Thêm hành lá, tiêu, dùng nóng với cơm.
Canh củ năng hầm sườn
Đây là một món canh thanh mát, ngọt tự nhiên và cực kỳ đưa cơm.
Nguyên liệu
- Củ năng: 200g
- Sườn non: 300g
- Cà rốt, hành tím, gia vị
Cách làm
- Sườn luộc sơ, rửa sạch bọt bẩn sau đó hầm mềm.
- Cho củ năng, cà rốt vào nấu thêm 10 phút.
- Nêm nếm vừa ăn, thêm hành ngò cho dậy mùi.
Canh củ năng hầm sườn (Ảnh: Rapido)
Củ năng rim nước tương
Đây là món chay đơn giản nhưng đậm đà. Món có độ giòn mát của củ năn, vị mặn ngọt hài hòa từ nước tương, rất đưa cơm.
Nguyên liệu
- Củ năng: 200g
- Nước tương, đường, tiêu
Cách làm
- Củ năng cắt đôi, chiên sơ.
- Rim với nước tương pha chút đường cho thấm vị.
- Dùng kèm cơm trắng rất đưa miệng.
FAQ – Câu hỏi thường gặp về món ngon từ củ năng
Củ năng có ăn sống được không?
Có. Sau khi rửa sạch và gọt vỏ kỹ, củ năng có thể ăn sống. Vị ngọt mát và độ giòn rất dễ ăn, giúp thanh nhiệt và giải khát.
Làm sao để giữ củ năng giòn khi nấu?
Không nấu quá lâu ở nhiệt độ cao. Có thể ngâm nước đá sau khi luộc sơ để củ năng giữ được độ giòn tự nhiên.
Củ năng có gây đầy bụng không?
Thông thường không. Tuy nhiên, ăn quá nhiều (đặc biệt là ăn sống) có thể gây khó tiêu đối với người có hệ tiêu hóa yếu.
Từ những món chè mát lạnh, canh thanh ngọt đến các món xào đậm đà, củ năng có thể biến tấu thành nhiều món ngon đa dạng, sáng tạo. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ về củ năng cũng như gợi ý thêm nhiều món ăn ngon, dễ làm từ nguyên liệu này nhé.
Xem thêm
Lợi ích và cách chế biến củ từ thành những món ăn dân dã, thơm ngon
Củ cải trắng kỵ với gì? Đừng kết hợp sai kẻo gây hại sức khỏe
.jpg)
.png)
