Củ từ - cái tên nghe vừa quen vừa dân dã, gắn liền với ký ức của bao bữa cơm quê. Loại củ tưởng chừng đơn giản này lại chứa đựng biết bao giá trị dinh dưỡng mà không phải ai cũng biết. Không chỉ tốt cho sức khỏe, củ từ còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon lành, đậm đà hương vị truyền thống. Nếu bạn đang muốn "đổi gió" cho thực đơn hằng ngày bằng những món dễ làm, lành mạnh thì đừng bỏ qua củ từ nhé!
Lợi ích sức khỏe của củ từ có thể bạn chưa biết
Củ từ từ lâu đã gắn liền với bữa cơm quê mộc mạc của người Việt, nhưng ít ai biết rằng loại củ này lại ẩn chứa nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng khám phá những lợi ích nổi bật của củ từ để hiểu vì sao loại thực phẩm dân dã này lại được ví như “nhân sâm bình dân” đáng có trong gian bếp nhà bạn.
Củ từ tốt cho tim mạch và trí não
Một trong những lợi ích nổi bật nhất của củ từ là khả năng hỗ trợ hệ tim mạch khỏe mạnh. Nhờ hàm lượng kali dồi dào, loại củ này giúp điều hòa huyết áp, giảm áp lực cho tim và hạn chế nguy cơ mắc các bệnh như tăng huyết áp hay đột quỵ. Không những vậy, chất xơ trong củ từ còn góp phần giảm cholesterol xấu, làm sạch thành mạch và ngăn ngừa các mảng bám nguy hiểm.
Bên cạnh đó, các chất chống oxy hóa như polyphenol, flavonoid và vitamin C trong củ từ có khả năng bảo vệ tế bào tim khỏi gốc tự do gây hại. Những dưỡng chất này còn giúp cải thiện độ đàn hồi thành mạch, hạn chế viêm và tăng cường lưu thông máu - yếu tố then chốt cho một trái tim khỏe mạnh.
Củ từ cải thiện các vấn đề về trí não và tim mạch (Ảnh: Báo Hà Nam)
Không chỉ tốt cho tim, củ từ còn là một “trợ thủ” đắc lực cho não bộ. Nhờ có diosgenin - hoạt chất giúp kích thích sự phát triển tế bào thần kinh, củ từ có thể cải thiện trí nhớ, tăng khả năng tư duy và hỗ trợ quá trình học tập. Nếu thường xuyên cảm thấy mệt mỏi tinh thần hay hay quên, bổ sung củ từ vào thực đơn cũng là một cách tự nhiên để chăm sóc não bộ.
Khoai từ tăng cường tiêu hóa, điều hòa đường huyết
Nếu bạn đang gặp vấn đề về tiêu hóa hoặc muốn kiểm soát đường huyết một cách lành mạnh, củ từ là lựa chọn đáng cân nhắc. Loại củ này chứa nhiều chất xơ cả hòa tan và không hòa tan, giúp tăng nhu động ruột, cải thiện tình trạng táo bón và ổn định hệ tiêu hóa. Chất xơ hòa tan trong củ từ còn giúp tạo gel trong ruột, làm chậm quá trình tiêu hóa và giúp bạn cảm thấy no lâu hơn.
Một điểm đáng chú ý nữa là tinh bột kháng trong củ từ rất tốt cho hệ vi sinh đường ruột. Chúng nuôi các lợi khuẩn, giúp cân bằng hệ vi sinh, giảm nguy cơ viêm loét đại tràng và hỗ trợ phòng ngừa ung thư ruột kết. Ngoài ra, các chất chống viêm tự nhiên trong củ từ cũng góp phần làm dịu niêm mạc tiêu hóa, giúp bảo vệ dạ dày khỏi các tác nhân gây hại.
Về kiểm soát đường huyết, củ từ là một trong những loại củ hiếm có chứa allantoin và D-chiro-inositol giúp hỗ trợ tuyến tụy sản xuất insulin và tăng độ nhạy insulin. Kết hợp với khả năng làm chậm hấp thu đường của chất xơ, củ từ có thể giúp duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định, đặc biệt hữu ích với người đang trong chế độ ăn kiêng hoặc có nguy cơ mắc tiểu đường.
Củ từ và khả năng phòng chống ung thư
Ngoài những công dụng đã kể trên, củ từ còn được đánh giá cao trong việc hỗ trợ phòng ngừa ung thư nhờ chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa mạnh. Các chất như polyphenol, flavonoid và vitamin C có khả năng ngăn chặn gốc tự do gây tổn thương tế bào và kích thích hình thành tế bào ung thư.
Củ từ là loại thực phẩm có khả năng phòng chống ung thư (Ảnh: aFamily)
Đặc biệt, diosgenin - một hoạt chất tự nhiên có trong củ từ - được nhiều nghiên cứu ghi nhận là có thể ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư. Nó có khả năng thúc đẩy quá trình tự chết của tế bào ác tính (apoptosis), từ đó làm chậm lại hoặc ngăn chặn sự lan rộng của khối u. Những tác động này đã được ghi nhận ở một số loại ung thư phổ biến như ung thư vú, gan, đại trực tràng và ung thư da.
Mặc dù củ từ không phải là thuốc đặc trị, nhưng việc ăn thường xuyên với liều lượng hợp lý hoàn toàn có thể hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, trong đó có ung thư. Với giá thành rẻ, dễ tìm và dễ chế biến, củ từ xứng đáng được đưa vào danh sách thực phẩm bảo vệ sức khỏe hàng ngày của bạn và gia đình.
5 món ăn dân dã chế biến từ củ từ cực dễ làm
Củ từ không chỉ nổi tiếng nhờ giá trị dinh dưỡng mà còn rất linh hoạt trong chế biến món ăn. Từ món ngọt đến món mặn, từ ăn vặt đến món tráng miệng - chỉ cần một chút sáng tạo, bạn đã có ngay những món ngon từ loại củ dân dã này.
Củ từ hấp dừa
Củ từ hấp dừa là một trong những món truyền thống được nhiều gia đình Việt yêu thích, nhất là vào những dịp lễ Tết. Cách làm món này rất đơn giản nhưng hương vị lại khiến người ta nhớ mãi không quên.
Khi hấp lên, củ từ mềm dẻo vừa đủ, lại thấm đẫm nước dừa tươi nên có vị béo nhẹ xen lẫn chút ngọt thanh tự nhiên. Muối và đường được thêm vào đúng lúc giúp hương vị trở nên hài hòa, không bị ngán. Bạn chỉ cần rửa sạch củ từ, cắt miếng vừa ăn rồi hấp chín, sau đó cho nước dừa vào nấu cùng thêm vài phút là hoàn thành.
Món này có thể dùng như món tráng miệng sau bữa cơm hoặc ăn vặt lúc xế chiều đều hợp. Nhìn đĩa củ từ trắng ngà, bóng mượt mùi dừa, ai cũng muốn thử ngay một miếng.
Củ từ hấp dừa - món ngon đơn giản mà gây thương nhớ (Ảnh: Món ăn hàng ngày)
Củ từ chiên giòn
Nếu bạn đang băn khoăn củ từ làm món gì ngon thì đừng bỏ qua món chiên giòn. Đây là món ăn vặt siêu bắt miệng, đặc biệt được giới trẻ yêu thích nhờ độ giòn tan và hương vị đậm đà.
Chỉ cần cắt củ từ thành lát mỏng hoặc sợi dài rồi ngâm vào nước muối loãng để loại bỏ bớt tinh bột. Sau đó, lăn khoai qua lớp bột mỏng, có thể dùng bột mì hoặc bột chiên giòn, rồi chiên vàng trong dầu nóng. Khi chín, củ từ chuyển màu vàng ruộm, giòn rụm bên ngoài nhưng vẫn giữ được độ mềm ngọt bên trong.
Củ từ chiên giòn là món ăn vặt ai cũng mê (Ảnh: FPT Shop)
Món này ăn cùng nước mắm chua ngọt hoặc chấm tương ớt là đúng bài. Vừa nhâm nhi vừa trò chuyện hay xem phim cũng khiến bạn không dứt ra được vì quá ngon và lạ miệng.
Bánh khoai từ chiên
Nếu bạn muốn đổi gió với củ từ bằng một món ăn vặt nhẹ nhàng thì bánh khoai từ chiên là lựa chọn không thể bỏ qua. Vị ngọt thanh từ khoai, lớp vỏ giòn rụm bên ngoài, bên trong thì mềm dẻo tạo nên một món bánh chiên cực kỳ “bắt miệng”. Dù là người lớn hay trẻ nhỏ cũng khó cưỡng lại hương vị này.
Chỉ cần hấp chín củ từ, nghiền nhuyễn rồi trộn với bột gạo, bột năng, một chút đường và muối là đã có phần bột bánh dẻo mịn. Sau đó vo thành những viên dẹt nhỏ, đem chiên vàng trong chảo dầu nóng cho đến khi bánh chín đều. Khi vớt ra nên để bánh ráo dầu để giữ độ giòn lâu hơn.
Bánh khoai từ chiên có thể chấm với nước mắm pha hoặc tương ớt đều ngon. Món này cực kỳ hợp cho những ngày rảnh rỗi ở nhà, vừa đơn giản lại có thể tận dụng được nguyên liệu sẵn có. Thỉnh thoảng đổi món bằng bánh từ củ từ cũng là một cách khiến bữa ăn thêm thú vị.
Khoai từ xào thịt bò
Một trong những món ngon dễ làm nhất từ củ từ chính là khoai từ xào thịt bò. Món ăn này vừa có vị ngọt tự nhiên từ khoai, vừa có độ đậm đà, mềm thơm của thịt bò, rất hợp ăn với cơm trắng. Củ từ khi xào chín mềm, kết hợp với thịt bò được ướp đậm vị, tạo nên món xào vừa ngon miệng vừa bổ dưỡng.
Cách làm cũng không quá cầu kỳ: chỉ cần gọt vỏ củ từ, cắt lát rồi xào sơ với chút dầu ăn đến khi khoai chín mềm. Sau đó cho thịt bò đã ướp sẵn vào xào chung đến khi chín đều. Nêm nếm lại là đã có ngay một món mặn hấp dẫn cho bữa cơm gia đình.
Khoai từ xào thịt bò là món mặn đưa cơm ngày thường (Ảnh: FPT Shop)
Vị bùi bùi của củ từ hòa quyện cùng độ ngọt mềm của thịt bò tạo nên món ăn dân dã nhưng khiến ai ăn thử cũng khó quên. Thỉnh thoảng đổi món với món xào này không chỉ giúp bữa cơm thêm phong phú mà còn bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cần thiết.
Canh khoai từ nấu xương
Ngoài những món chiên xào, củ từ còn có thể nấu canh rất ngon, đặc biệt là khi kết hợp với xương heo. Món canh khoai từ không chỉ dễ ăn mà còn mang lại cảm giác thanh mát, giúp giải ngấy hiệu quả trong những bữa cơm có nhiều món dầu mỡ. Đây là một món canh truyền thống mà nhiều gia đình vẫn yêu thích.
Để nấu món này, bạn cần chuẩn bị khoảng 100g củ từ, 200g xương heo, hành tím, tỏi, gừng và nước dùng. Củ từ được gọt vỏ, cắt miếng vuông vừa ăn. Xương heo xào sơ với tỏi, hành cho săn lại rồi đổ nước dùng vào đun sôi. Sau đó cho khoai vào nấu chín mềm, nêm nếm gia vị vừa ăn.
Canh khoai từ nấu xương là món canh thanh mát cho ngày hè (Ảnh: Tieudung)
Canh khoai từ ngon nhất là khi ăn nóng, thêm chút hành lá, ngò rí và vài lát ớt tươi để dậy mùi thơm. Món canh này vừa dễ làm, nguyên liệu lại đơn giản mà lại giúp bữa cơm gia đình thêm tròn vị. Nếu bạn đang tìm một món canh nhẹ bụng, dễ nấu từ củ từ, thì đây là gợi ý hoàn hảo.
Củ từ không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong gian bếp của nhiều gia đình mà còn là món quà sức khỏe dân dã, dễ ăn và dễ chế biến. Chỉ cần một chút sáng tạo, bạn đã có thể biến củ từ thành những món ăn vừa ngon miệng, vừa tốt cho cơ thể. Thử ngay hôm nay để cảm nhận sự mộc mạc nhưng đầy thi vị từ loại củ này mang lại nhé!
Xem thêm
Trà lài là gì? Lợi ích và cách pha trà lài thơm ngon tại nhà
Cá basa nấu gì ngon? Gợi ý cách chế biến cá basa không tanh & Công thức
.jpg)
.png)
