Rằm tháng 7 là ngày lễ Vu Lan báo hiếu và cũng là Tết Trung Nguyên theo văn hóa Á Đông. Đây là dịp đặc biệt để con cháu tưởng nhớ tổ tiên, tri ân công đức sinh thành cũng như thực hành các nghi thức tâm linh hướng thiện.
Để ngày này diễn ra tươm tất, việc chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 đầy đủ, đúng phong tục rất quan trọng. Tùy từng gia đình, tín ngưỡng và địa phương, cách sắp lễ có thể khác nhau. Dù vậy, tinh thần chung vẫn là sự trang nghiêm, lòng thành và sự biết ơn.
Mâm cúng rằm tháng 7 gồm những lễ nào?
Để trả lời đầy đủ cho câu hỏi “mâm cúng rằm tháng 7 gồm có những gì”, trước hết, chúng ta cần hiểu có 3 mâm cúng chính thường được chuẩn bị trong ngày rằm:
Mâm cúng Phật: Thanh tịnh và hướng thiện
Mâm cúng Phật thường được đặt ở nơi cao nhất trên bàn thờ và được chuẩn bị bằng những món chay thanh đạm, thể hiện lòng hướng thiện và từ bi. Một số lễ vật cần có:
- Hoa tươi (thường là hoa sen, hoa huệ, hoa cúc)
- Trái cây ngũ quả
- Nước lọc, trà sen hoặc nước tinh khiết
- Các món chay: Nem chay, canh nấm, rau củ kho, xôi gấc, chè đậu xanh
- Đèn, nhang, nến
Mâm lễ này không đặt vàng mã và tuyệt đối không cúng đồ mặn.

Mâm cúng Phật ngày rằm Tháng 7 (Ảnh: Báo Sức khỏe & Đời sống)
Mâm cúng gia tiên: Thể hiện lòng tri ân
Mâm cúng gia tiên là cách con cháu tưởng nhớ ông bà tổ tiên, cầu mong gia đạo bình an, thịnh vượng. Đây cũng là phần lễ chính tại nhiều gia đình.
Tùy vào điều kiện và phong tục địa phương, mâm cúng rằm tháng 7 có thể là mâm mặn hoặc mâm chay. Trong đó, nhiều nhà miền Tây còn đưa vào một món rất đặc trưng vùng sông nước.
Các món thường có trong mâm cúng gia tiên gồm:
- Gà luộc nguyên con (hoặc vịt luộc)
- Xôi gấc hoặc xôi đậu xanh
- Canh măng, canh rau củ
- Chả lụa, giò, nem
- Món mặn đặc trưng: Cá kho, thịt kho tàu
- Rượu trắng, trà, trầu cau
- Hương hoa, nến, giấy tiền vàng mã
Mâm lễ nên được trình bày gọn gàng, đầy đặn, ưu tiên số lẻ các món (5, 7 hoặc 9 món) theo đúng quan niệm tâm linh.
Mâm cúng cô hồn: San sẻ và phóng sinh
Cúng cô hồn vào rằm tháng 7 mang ý nghĩa bố thí, giúp đỡ các vong linh lang thang không nơi nương tựa. Đây cũng là cách để cầu bình an, hóa giải vận xui trong tâm thức người Việt. Trước khi hành lễ, mâm cúng cô hồn cần đặt ngoài sân, ngoài cổng hoặc ngoài trời. Tránh đặt ở trong nhà.
Gợi ý mâm cúng cô hồn đầy đủ:
- Cháo trắng loãng
- Cơm vắt, muối gạo rải xung quanh
- Bánh kẹo, mía, trái cây
- Nước ngọt, trà đá
- Gạo, muối, tiền âm phủ
- Nhang, đèn cầy
Mâm này không cần bày biện quá cầu kỳ. Quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm và đúng thời điểm (nên cúng vào chiều tối ngày 14 hoặc sáng ngày 15/7 Âm lịch).

Mâm cúng cô hồn (Ảnh: Phạm Thị Yến)
Cách sắp xếp và thực hiện nghi lễ
Sau khi biết được mâm cúng rằm tháng 7 gồm những gì, bạn cũng cần nắm rõ cách sắp xếp và trình tự cúng sao cho hợp lý.
Trình tự cúng đúng phong tục
Mỗi gia đình có thể linh hoạt thời gian nhưng về cơ bản, bạn nên thực hiện theo thứ tự sau:
- Cúng Phật (nếu có bàn thờ riêng): Cúng vào sáng sớm ngày 15
- Cúng gia tiên: Cúng vào buổi trưa hoặc chiều
- Cúng cô hồn: Cúng vào chiều tối
Một số lưu ý khi cúng rằm tháng 7 gồm:
- Ăn mặc chỉnh tề, sạch sẽ
- Không nói tục, cười đùa trong lúc cúng
- Đọc văn khấn tương ứng với từng loại mâm cúng
- Đợi hết tuần hương mới tiến hành hóa vàng, rải muối gạo, chia lộc.

Không nói tục, cười đùa trong lúc cúng rằm tháng 7 (Ảnh: Tạp chí Sở hữu trí tuệ và sáng tạo)
Gợi ý mâm cúng đơn giản nhưng vẫn đủ lễ
Không phải ai cũng có điều kiện làm mâm lễ lớn. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể thành tâm chuẩn bị một mâm cúng đơn giản như sau để thể hiện lòng thành kính và giữ gìn nét văn hóa truyền thống.
Mâm chay cơ bản có thể bao gồm:
- Xôi trắng hoặc xôi gấc
- Canh rau củ chay
- Đậu hũ chiên sả ớt
- Miến xào nấm
- Chè đậu đen
Mâm mặn đơn giản bao gồm:
- Gà luộc chấm muối tiêu
- Xôi đậu xanh
- Canh bí đỏ nấu sườn
- Rau luộc thập cẩm
FAQ – Câu hỏi thường gặp
Có cần làm đủ ba mâm cúng rằm tháng 7 không?
Không bắt buộc. Nếu gia đình không theo đạo Phật hoặc không đủ điều kiện về chi phí hay thời gian, bạn có thể chọn cúng gia tiên và cô hồn là đủ. Quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm của tín chủ.
Có thể cúng rằm tháng 7 bằng mâm chay thay vì mâm mặn không?
Hoàn toàn có thể. Nhiều gia đình lựa chọn mâm cúng chay vì sự thanh tịnh, đơn giản và phù hợp với tinh thần từ bi trong tháng Vu Lan. Dù là chay hay mặn, điều cốt lõi vẫn là lòng thành khi dâng lễ.
Cúng rằm tháng 7 vào ngày nào thì đúng?
Theo truyền thống, gia chủ nên cúng vào ngày 15 Âm lịch. Tuy nhiên, bạn có thể cúng từ ngày 12 đến 15 đều được. Cúng cô hồn thường thực hiện vào chiều tối ngày 14 hoặc sáng ngày 15.
Chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 không chỉ mang tính nghi thức mà còn là dịp để mỗi người sống chậm lại, kết nối với cội nguồn, thể hiện lòng hiếu kính. Đây chính là cách giữ gìn truyền thống văn hóa cũng như vun đắp tình cảm gia đình, lan tỏa sự thiện lành và hướng đến một cuộc sống bình yên, hạnh phúc.
Xem thêm
Hướng dẫn cách bày mâm cỗ cúng Thần tài buôn may, bán đắt trong năm mới
Tại sao tuyệt đối không dùng thủ lợn khi cúng rằm tháng Giêng?