Tử cung là cơ quan quan trọng trong hệ sinh sản nữ giới, vì vậy bất kỳ bệnh lý nào phát sinh tại bộ phận này cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản. Theo đó, các bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ không chỉ gây rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng sinh sản mà còn có thể dẫn đến ung thư, đe dọa tính mạng. Việc nhận biết sớm và hiểu rõ từng bệnh lý sẽ giúp chị em chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe.
Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung xảy ra khi các tế bào niêm mạc phát triển bên ngoài tử cung, như ở buồng trứng hoặc ống dẫn trứng. Chúng vẫn phát triển và bong ra theo chu kỳ kinh nguyệt, gây viêm, đau và hình thành mô sẹo. Nguyên nhân chưa được xác định rõ nhưng các yếu tố nguy cơ bao gồm kinh nguyệt ngắn, chảy máu kinh nhiều, di truyền và rối loạn miễn dịch.
Biểu hiện lạc nội mạc thường gặp là đau bụng dữ dội trong kỳ kinh, đau khi quan hệ, mệt mỏi, khó có thai. Nếu để lâu, bệnh có thể dẫn đến vô sinh hoặc dính buồng trứng. Cách phòng bệnh hiện nay còn hạn chế nhưng chị em có thể giảm nguy cơ bằng việc kiểm soát cân nặng, tập luyện đều đặn, hạn chế stress và đi khám khi có dấu hiệu bất thường.

Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý thường gặp ở phụ nữ (Ảnh: IVF Sài Gòn)
Sa tử cung
Sa tử cung là tình trạng tử cung bị tụt xuống do các cơ và dây chằng sàn chậu suy yếu. Đây là bệnh phổ biến ở phụ nữ sinh nở nhiều lần hoặc lao động nặng. Căn bệnh này gây tiểu khó, đau khi quan hệ, giảm chất lượng cuộc sống. Sa tử cung hiện có 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Tử cung sa nhẹ, nằm ở nửa trên âm đạo.
- Giai đoạn 2: Tử cung tụt xuống gần cửa âm đạo, thập thò cách khoảng 1cm.
- Giai đoạn 3: Tử cung hạ thấp, phần lớn lộ ra ngoài âm đạo.
- Giai đoạn 4: Tử cung sa hoàn toàn ra ngoài cần phẫu thuật cắt bỏ.
U xơ tử cung
U xơ tử cung là bệnh lành tính phổ biến nhất ở phụ nữ, hình thành do sự tăng trưởng bất thường của tế bào cơ tử cung. Đa phần các khối u nhỏ, không gây triệu chứng rõ rệt nhưng khi phát triển lớn có thể chèn ép bàng quang, trực tràng và ảnh hưởng đến quá trình sinh sản.
Nguyên nhân thường liên quan đến sự dư thừa estrogen, thừa cân béo phì, dậy thì sớm hoặc tiền sử gia đình có người mắc bệnh. Một số chị em còn chịu tác động từ chế độ ăn nhiều chất béo động vật, ít rau xanh và ít vận động.
Triệu chứng phổ biến thường là rong kinh kéo dài, thiếu máu, đau bụng dưới, tiểu nhiều lần hoặc táo bón. Nếu không được phát hiện sớm, u xơ tử cung có thể gây hiếm muộn hoặc sảy thai liên tiếp. Để phòng ngừa, phụ nữ nên duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường rau củ quả trong bữa ăn, hạn chế rượu bia và đi khám phụ khoa định kỳ, đặc biệt là sau tuổi 30.

Duy trì cân nặng và chế độ ăn hợp lý để phòng ngừa u xơ tử cung (Ảnh: Tạp chí Mẹ và con)
Polyp tử cung
Polyp tử cung là các khối u nhỏ phát triển từ niêm mạc tử cung, thường lành tính nhưng có thể gây cản trở thụ thai hoặc biến chứng thành ung thư. Nguyên nhân thường liên quan đến sự mất cân bằng estrogen và progesterone, béo phì hoặc tác dụng phụ của thuốc nội tiết.
Phụ nữ thường bị ra máu giữa kỳ, chảy máu sau quan hệ và đau bụng dưới âm ỉ khi mắc phải polyp tử cung. Một số trường hợp polyp nhỏ không có triệu chứng nên chỉ được phát hiện khi đi khám. Để giảm nguy cơ, phụ nữ nên kiểm soát cân nặng, ăn uống lành mạnh và tránh lạm dụng hormone. Hãy thực hiện khám định kỳ và siêu âm phụ khoa sẽ giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Viêm nội mạc tử cung
Viêm nội mạc tử cung là tình trạng nhiễm trùng ở lớp niêm mạc, thường xảy ra sau khi sinh, sảy thai hoặc thực hiện thủ thuật tử cung. Nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn xâm nhập từ âm đạo hoặc do dụng cụ y tế không đảm bảo vô trùng.
Sốt nhẹ, đau bụng dưới, khí hư có mùi hôi, rong kinh là những biểu hiện thường gặp khi bị viêm nội mạc tử cung. Nếu để kéo dài, bệnh có thể dẫn đến viêm dính buồng tử cung, gây khó mang thai.

Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống đầy đủ để tránh viêm nội mạc tử cung (Ảnh: Tạp chí Sức khỏe Việt)
Ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ và có thể đe dọa tính mạng nếu phát hiện muộn. Nguyên nhân chính là do nhiễm virus HPV qua đường tình dục. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt. Khi tiến triển, có thể xuất hiện chảy máu âm đạo bất thường, đau vùng chậu, khí hư lẫn máu, đau khi quan hệ.
Bệnh này có thể phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin HPV, tầm soát định kỳ bằng xét nghiệm Pap smear và HPV test. Phụ nữ nên duy trì đời sống tình dục an toàn, không hút thuốc lá và tăng cường miễn dịch bằng chế độ ăn giàu vitamin C, E và beta-carotene.
U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là các túi chứa dịch hình thành trên buồng trứng, nguyên nhân là bởi rối loạn nội tiết, di truyền, stress kéo dài, béo phì hoặc buồng trứng đa nang. Mặc dù không trực tiếp ở tử cung nhưng chúng ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh sản.
Triệu chứng thường gặp là rối loạn kinh nguyệt, đau bụng dưới, đầy hơi, tăng cân nhanh hoặc khó mang thai. Một số u nang lớn có thể gây xoắn buồng trứng, rất nguy hiểm. Chị em có thể phòng ngừa bằng chế độ ăn giàu chất xơ, ít đường, tập luyện thể thao và siêu âm phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm.

U nang buồng trứng là bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ (Ảnh: Tiêm chủng Long Châu)
Dị dạng tử cung bẩm sinh
Đây là tình trạng tử cung có hình dáng bất thường ngay từ khi sinh ra, ảnh hưởng lớn đến khả năng mang thai và sinh nở.
- Loại 1: Không có tử cung (hội chứng MRKH).
- Loại 2: Tử cung một sừng, chỉ có một ống dẫn trứng.
- Loại 3: Tử cung hai sừng, đáy tử cung tách đôi.
- Loại 4: Tử cung đôi, có hai tử cung và hai cổ tử cung riêng biệt.
- Loại 5: Tử cung có vách ngăn, dễ gây sảy thai và vô sinh.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung
Viêm lộ tuyến là tình trạng các tế bào tuyến từ trong ống cổ tử cung phát triển ra ngoài và dễ bị viêm nhiễm. Đây là bệnh phụ khoa rất phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nguyên nhân chủ yếu do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, quan hệ tình dục không an toàn hoặc vệ sinh vùng kín sai cách. Một số trường hợp còn liên quan đến việc lạm dụng thuốc tránh thai hoặc nạo phá thai nhiều lần.
Triệu chứng dễ nhận biết gồm khí hư ra nhiều, loãng hoặc đặc quánh, có mùi hôi, ngứa rát vùng kín và chảy máu sau quan hệ. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể gây viêm nhiễm lan rộng, thậm chí tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Viêm lộ tuyến tử cung có thể tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung (Ảnh: VOV2)
Dính buồng tử cung
Dính buồng tử cung xảy ra khi hai thành tử cung dính lại với nhau, gây cản trở quá trình thụ thai và rối loạn kinh nguyệt. Đây là biến chứng sau nạo hút thai, viêm nhiễm hoặc phẫu thuật tử cung. Các dấu hiệu nhận biết thường là kinh nguyệt ít, vô kinh, đau bụng dưới hoặc khó mang thai. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến vô sinh.
FAQ - Câu hỏi thường gặp về các bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ
Để giúp bạn đọc nắm rõ hơn, dưới đây là những câu hỏi phổ biến khi tìm hiểu về bệnh tử cung thường gặp ở các chị em:
1. Các bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ có thể tự khỏi không?
Không, hầu hết cần thăm khám và điều trị theo chỉ định bác sĩ, đặc biệt là các bệnh lý nặng như u xơ, ung thư.
2. Nên khám phụ khoa bao lâu một lần để phòng bệnh tử cung?
Khuyến nghị chị em nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần hoặc ngay khi có triệu chứng bất thường.
3. Ung thư tử cung có chữa khỏi không?
Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, khả năng chữa khỏi hoàn toàn rất cao, đặc biệt khi kết hợp phẫu thuật và xạ trị.
10 bệnh tử cung thường gặp ở phụ nữ có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, từ lành tính đến nguy hiểm. Việc thấu hiểu từng căn bệnh, nhận biết sớm dấu hiệu và thăm khám định kỳ sẽ giúp phụ nữ chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.
Xem thêm: