Mỡ nội tạng không chỉ ảnh hưởng đến vóc dáng mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe. Khi tích tụ vượt mức cho phép, loại mỡ này có thể gây ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch, gan nhiễm mỡ… Vậy cụ thể, nguyên nhân hình thành mỡ nội tạng là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các yếu tố góp phần làm tăng lượng mỡ nội tạng trong cơ thể, từ đó có cách phòng tránh và kiểm soát hiệu quả hơn.
Mỡ nội tạng là gì và vì sao nguy hiểm?
Mỡ nội tạng là gì? Đây là loại mỡ nằm sâu trong khoang bụng, bao quanh các cơ quan nội tạng như gan, dạ dày, ruột. Khác với mỡ dưới da, mỡ nội tạng không dễ nhận biết và thường chỉ được phát hiện qua các phương pháp y khoa như siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc đo chỉ số BMI kết hợp vòng eo.
Ở mức độ vừa phải, mỡ nội tạng giúp bảo vệ và dự trữ năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên khi tích tụ quá nhiều, nó có thể:
- Làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, mỡ máu, cao huyết áp.
- Gây viêm nhiễm và hẹp mạch máu do sản sinh các protein có hại.
- Ảnh hưởng đến chức năng gan, thận, hệ tim mạch và nội tiết.
Tỷ lệ mỡ nội tạng lý tưởng thường chiếm khoảng 10% tổng lượng mỡ trong cơ thể. Khi vượt ngưỡng này, sức khỏe có thể bị đe dọa nghiêm trọng.

Mỡ nội tạng nằm sâu trong khoang bụng, bao quanh nội tạng (Ảnh: Dripcare)
Các nguyên nhân hình thành mỡ nội tạng phổ biến
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự tích tụ mỡ nội tạng, trong đó chế độ ăn uống và lối sống đóng vai trò chủ yếu. Bên cạnh đó, tuổi tác, yếu tố di truyền và cả tình trạng căng thẳng cũng góp phần không nhỏ.
Chế độ ăn uống không lành mạnh
Chế độ ăn giàu calo, đặc biệt là từ đường tinh luyện, chất béo bão hòa và tinh bột tinh chế là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tích tụ mỡ nội tạng. Những thực phẩm như bánh ngọt, nước ngọt có gas, thức ăn nhanh hay đồ chiên rán đều khiến cơ thể hấp thụ lượng calo lớn nhưng lại không cung cấp đủ dinh dưỡng.
Khi năng lượng nạp vào vượt mức cơ thể cần, phần dư thừa sẽ được tích trữ dưới dạng mỡ, trong đó có cả mỡ nội tạng. Việc ăn uống không cân bằng lâu ngày khiến cơ thể khó kiểm soát được lượng mỡ tích lũy, từ đó dẫn đến tình trạng béo bụng, gia tăng nguy cơ bệnh tật.

Chế độ ăn không lành mạnh là nguyên nhân đầu tiên gây ra mỡ nội tạng (Ảnh: Dược Bình Đông)
Lối sống ít vận động
Một yếu tố hình thành mỡ nội tạng khác là thói quen ngồi nhiều, ít vận động. Khi cơ thể không hoạt động đủ, lượng calo tiêu hao giảm sút, từ đó thúc đẩy quá trình tích mỡ, đặc biệt là ở vùng bụng.
Không chỉ vậy, việc ít vận động còn làm chậm quá trình trao đổi chất. Khi đó, năng lượng dư thừa không được đốt cháy hiệu quả sẽ dễ dàng chuyển hóa thành mỡ nội tạng.
Tuổi tác và sự thay đổi nội tiết
Khi tuổi tác tăng, quá trình trao đổi chất trong cơ thể dần chậm lại. Cơ thể không còn đốt cháy năng lượng hiệu quả như trước, từ đó dẫn đến tình trạng tích mỡ, đặc biệt ở vùng bụng. Ngoài ra, sự suy giảm hormone, chẳng hạn như testosterone ở nam giới hay estrogen ở nữ giới cũng ảnh hưởng đến sự phân bố mỡ. Khối lượng cơ giảm đi, trong khi lượng mỡ dễ tích tụ hơn.

Yếu tố tuổi tác cũng là một trong những nguyên do hình thành mỡ nội tạng (Ảnh: medinet)
Căng thẳng kéo dài
Căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn làm tăng hormone cortisol thúc đẩy cảm giác thèm ăn, đặc biệt là các thực phẩm giàu đường và chất béo. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm tích trữ năng lượng để đối phó với những tình huống mà não bộ hiểu là “nguy hiểm”, chẳng hạn như căng thẳng kéo dài, áp lực công việc hoặc cảm xúc tiêu cực. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài sẽ gây hại nhiều hơn lợi.
Cortisol tăng cao cũng khiến cơ thể ưu tiên tích mỡ ở khu vực quanh nội tạng, từ đó làm tăng nguy cơ các bệnh liên quan đến tim mạch và chuyển hóa.
Thiếu ngủ
Ngủ không đủ giấc là một nguyên nhân hình thành mỡ nội tạng ít ai ngờ tới. Khi thiếu ngủ, cơ thể tiết ra nhiều ghrelin (hormone gây đói) và giảm tiết leptin (hormone tạo cảm giác no, khiến bạn dễ ăn nhiều hơn, đặc biệt là đồ ăn nhanh hoặc có lượng calo cao. Ngoài ra, thiếu ngủ còn làm rối loạn nhịp sinh học khiến quá trình chuyển hóa năng lượng hoạt động kém hiệu quả, góp phần tích tụ mỡ ở vùng bụng.

Ngủ không đủ giấc có thể gây tích tụ mỡ nội tạng (Ảnh: Vinmec)
Di truyền
Yếu tố di truyền cũng là một phần nguyên nhân khiến một số người dễ tích mỡ nội tạng hơn người khác. Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu trong gia đình có người bị béo bụng hoặc mắc bệnh liên quan đến mỡ nội tạng thì những người thân khác cũng có nguy cơ cao mắc phải.
Di truyền không chỉ ảnh hưởng đến vùng tích trữ mỡ mà còn liên quan đến cách cơ thể xử lý calo, tốc độ trao đổi chất và phản ứng với thức ăn. Do đó, có những người dù ăn uống bình thường nhưng vẫn có xu hướng tích mỡ ở vùng bụng.
FAQ - Câu hỏi thường gặp về yếu tố gây ra mỡ nội tạng
Dưới đây là một số thắc mắc phổ biến bạn đọc thường quan tâm khi tìm hiểu về nguyên nhân gây nên mỡ nội tạng:
1. Làm sao để biết mình có mỡ nội tạng không?
Bạn có thể xác định thông qua chỉ số vòng eo (nam > 90cm, nữ > 80cm) hoặc đo chỉ số BMI kết hợp khám sức khỏe định kỳ, siêu âm bụng để phát hiện lượng mỡ nội tạng cụ thể.
2. Mỡ nội tạng có giảm được không?
Có. Việc thay đổi chế độ ăn uống khoa học, tăng cường vận động, kiểm soát căng thẳng và ngủ đủ giấc có thể giúp giảm mỡ nội tạng hiệu quả theo thời gian.
3. Uống nước detox hoặc ăn kiêng có giúp giảm mỡ nội tạng không?
Nước detox có thể hỗ trợ thải độc và cung cấp vitamin nhưng không thể thay thế cho chế độ ăn cân bằng. Việc ăn kiêng cần thực hiện khoa học, không nên cắt giảm quá mức để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Mỡ nội tạng là loại mỡ tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhưng lại khó nhận biết. Việc hiểu rõ nguyên nhân hình thành mỡ nội tạng giúp bạn chủ động phòng ngừa và điều chỉnh lối sống một cách hợp lý. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ, như ăn uống lành mạnh hơn, vận động thường xuyên, ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát lượng mỡ nội tạng nếu kiên trì và đúng cách.
Xem thêm: