Trong thời đại mà việc ăn uống lành mạnh đang trở thành xu hướng, nhiều người đã tìm đến các phương pháp ăn uống đặc biệt giúp cân bằng giữa dinh dưỡng và sở thích cá nhân. Một trong những phương pháp nổi bật nhất là áp dụng chế độ ăn “80/20”. Vậy cụ thể khái niệm “80/20” trong dinh dưỡng là gì? Hiểu rõ khái niệm này sẽ giúp bạn xây dựng một lối sống bền vững, duy trì sức khỏe lâu dài.
Nguyên tắc 80/20 trong dinh dưỡng là gì?
Khái niệm “80/20” trong dinh dưỡng là một nguyên tắc ăn uống mà trong đó có:
- 80% lành mạnh: Tức là phần lớn thời gian bạn sẽ ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng, ít qua chế biến như rau củ quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc (cá, gà, đậu, trứng…), các loại chất béo tốt (bơ, dầu olive, hạt…)
- 20% linh hoạt: Phần còn lại, bạn được phép thưởng thức những món ăn yêu thích, kể cả đồ ngọt hoặc thức ăn nhanh miễn là kiểm soát được liều lượng.
Chế độ ăn 80/20 tuân theo nguyên tắc 80% lành mạnh và 20% linh hoạt (Ảnh: Leep)
Không giống như các chế độ ăn nghiêm khắc buộc phải cắt giảm hoàn toàn thực phẩm thiếu dinh dưỡng, quy tắc 80/20 tập trung vào sự linh hoạt giúp bạn giảm áp lực khi bắt đầu ăn uống lành mạnh và dễ duy trì lâu dài.
Vì sao quy tắc 80/20 được ưa chuộng?
Có thể bạn sẽ thắc mắc tại sao không áp dụng chế độ ăn 100% lành mạnh mà phải là 80/20. Câu trả lời nằm ở những lợi ích sau đây:
- Tăng khả năng duy trì: Không phải ai cũng duy trì được việc ăn kiêng nghiêm ngặt suốt thời gian dài. Do đó, chế độ 80/20 sẽ tạo ra “khoảng thở” giúp bạn không cảm thấy bị ép buộc.
- Giảm áp lực tâm lý: Ăn kiêng quá nghiêm ngặt dễ dẫn đến cảm giác tội lỗi khi “phá luật”. Trong khi đó, nguyên tắc 80/20 cho bạn cảm giác thoải mái hơn khi ăn những món mình yêu thích.
- Khuyến khích thói quen lành mạnh: Việc ưu tiên 80% thực phẩm tốt giúp cơ thể hấp thụ đủ dinh dưỡng, ổn định năng lượng và hỗ trợ hệ tiêu hóa tốt hơn.
- Phù hợp với nhiều đối tượng: Dù bạn là người mới bắt đầu ăn uống lành mạnh hay đã theo đuổi lối sống cân bằng từ lâu, quy tắc này đều dễ áp dụng.
Ăn 80/20 giúp cơ thể và tâm trí không bị áp lực khi ăn kiêng cực đoan (Ảnh: Ausimex)
Như vậy, khái niệm “80/20” trong dinh dưỡng chính là chìa khóa để xây dựng mối quan hệ lành mạnh với thực phẩm thay vì ăn uống theo kiểu cấm đoán cực đoan.
Một số lưu ý khi áp dụng nguyên tắc 80/20 trong chế độ ăn
Tuy dễ hiểu và dễ áp dụng nhưng để nguyên tắc này thực sự phát huy hiệu quả, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
- Không nên dùng 20% như “giấy phép” ăn uống không kiểm soát. Chỉ nên ăn vừa đủ để thỏa mãn cơn thèm, không để nó phá vỡ toàn bộ nhịp sinh hoạt.
- Chọn ngày hoặc bữa cụ thể trong tuần để áp dụng phần “20%” sẽ dễ kiểm soát hơn so với ăn linh tinh mỗi ngày.
- Nếu bạn có bệnh lý cần kiêng khem (như tiểu đường, tim mạch…) nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng.
Một số câu hỏi thường gặp xoay quanh việc khái niệm “80/20” trong dinh dưỡng là gì?
Dưới đây là một số câu hỏi mà nhiều người lần đầu tiếp cận với quy tắc ăn uống 80/20 thường hay thắc mắc:
1. Ăn theo quy tắc 80/20 có giảm cân được không?
Có. Khi bạn ăn uống lành mạnh trong phần lớn thời gian, cơ thể sẽ hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, quá trình đốt cháy năng lượng hiệu quả hơn. Miễn là bạn kiểm soát lượng calo hợp lý thì vẫn có thể giảm cân.
2. Có thể áp dụng quy tắc 80/20 mỗi ngày không?
Hoàn toàn có thể. Một số người chia tỉ lệ này theo ngày, ví dụ 4 bữa lành mạnh và 1 bữa linh hoạt. Một số khác lại chia theo tuần. Quan trọng là tổng thể vẫn giữ được tỷ lệ 80/20.
3. Người bận rộn có thể ăn 80/20 được không?
Rất phù hợp. Vì 80/20 không yêu cầu khắt khe hay tốn nhiều thời gian chuẩn bị, người bận rộn vẫn có thể ăn uống linh hoạt mà không bị áp lực.
Nếu bạn đang phân vân khái niệm “80/20” trong dinh dưỡng là gì thì đây chính là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp cân bằng giữa sức khỏe và niềm vui ăn uống. Điều quan trọng nhất khi xây dựng một chế độ ăn lành mạnh chính là duy trì thói quen tốt một cách bền vững và chế độ ăn 80/20 hoàn toàn có thể làm được điều đó.
Xem thêm:
.jpg)
.png)
