Bánh phu thê là một món bánh truyền thống, gắn liền với văn hóa cưới hỏi của người Việt. Với hình dáng vuông vức, trong veo với phần nhân dẻo thơm ngọt ngào, món bánh này không chỉ hấp dẫn bởi hương vị mà còn bởi hình thức bắt mắt và sự kỳ công trong cách chế biến. Bài viết dưới đây sẽ đi vào tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa của bánh phu thê, đồng thời hướng dẫn bạn cách làm bánh phu thê ngay tại nhà.
Nguồn gốc và ý nghĩa tốt đẹp của bánh phu thê
Bánh phu thê, hay còn gọi là bánh xu xê, là một trong những loại bánh cổ truyền của người Việt, có nguồn gốc từ vùng Bắc Bộ, đặc biệt là làng Đình Bảng (Bắc Ninh) - nơi nổi tiếng với các làng nghề làm bánh phục vụ cho các lễ cưới hỏi, đám đình hay dịp lễ Tết.
Tương truyền rằng, bánh phu thê ra đời từ thời nhà Lý, khi vua Lý Anh Tông vi hành đến vùng Kinh Bắc và được người dân dâng loại bánh đặc biệt có vỏ ngoài trong suốt, nhân ngọt bùi, bọc trong lá dứa xanh mướt, thơm dịu. Vua rất ấn tượng và đã đặt tên cho bánh là "bánh phu thê" - biểu tượng cho sự hòa hợp, gắn bó giữa vợ chồng. Từ đó, bánh này thường xuất hiện trong các lễ vật cưới hỏi như một lời chúc phúc cho cặp đôi trẻ.

Tìm hiểu nguồn gốc của bánh phu thê (Nguồn: FPT)
Về mặt ý nghĩa, bánh phu thê thể hiện sự trong sáng, gắn bó, mặn nồng của lứa đôi. Lớp vỏ bánh trong suốt tượng trưng cho sự minh bạch, chân thành trong tình cảm. Nhân bánh dẻo, ngọt bùi, mang đến hình ảnh của cuộc sống hôn nhân đầm ấm, hòa thuận. Hơn thế, bánh thường được gói trong lá dứa hoặc lá dong, buộc chỉ đỏ - một hình ảnh tượng trưng cho duyên phận, sợi dây gắn kết vĩnh cửu giữa hai con người.
Cách làm bánh phu thê dẻo trong, nhân ngọt bùi tại nhà
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách làm món bánh phu thê chuẩn vị, với lớp vỏ bánh trong veo và phần nhân ngọt bùi hấp dẫn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
Bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau đây để làm bánh phu thê:
Phần vỏ bánh:
- 200g bột năng
- 100g đường
- 500ml nước
- 1 thìa cà phê dầu chuối (hoặc vani)
- Màu thực phẩm xanh lá (từ lá dứa hoặc dùng phẩm màu tự nhiên)
- Một ít dừa nạo sợi (tùy chọn)
Phần nhân bánh:
- 150g đậu xanh cà vỏ
- 70g đường
- 1 chút muối
- 2 thìa cà phê dầu ăn hoặc mỡ lợn
- 50g dừa nạo
Dụng cụ:
- Khuôn vuông làm bánh
- Lá chuối hoặc hộp giấy nhỏ
- Nồi hấp
Các bước thực hiện
Sau đây là các bước làm bánh phu thê, giúp bạn dễ dàng làm ra món bánh dẻo truyền thống đúng vị.
Bước 1: Làm nhân bánh
- Ngâm đậu xanh trong nước khoảng 3-4 tiếng cho mềm, sau đó đem hấp chín.
- Nghiền nhuyễn đậu, cho vào chảo cùng với đường, một chút muối, dừa nạo và dầu ăn, sên nhỏ lửa đến khi hỗn hợp khô, dẻo và không dính chảo.
- Viên thành từng viên nhỏ vừa ăn.
Bước 2: Pha bột làm vỏ bánh
- Hòa tan bột năng với nước và đường, cho thêm dầu chuối và màu lá dứa. Khuấy đều để không bị vón cục.
- Lọc hỗn hợp qua rây cho mịn.
Bước 3: Đổ khuôn
- Lót khuôn bằng lá chuối (hoặc sử dụng hộp nhựa/hộp giấy vuông).
- Đổ một lớp mỏng bột vào khuôn, hấp khoảng 2-3 phút cho lớp bột se mặt.
- Đặt viên nhân vào giữa, rồi đổ thêm lớp bột phủ kín nhân.
- Tiếp tục hấp khoảng 10-12 phút đến khi bánh trong và chín đều.
Bước 4: Hoàn thiện: Lấy bánh ra khỏi khuôn khi nguội, có thể gói lại bằng lá dứa, lá chuối và buộc dây chỉ đỏ để tạo hình truyền thống.

Hướng dẫn cách làm bánh phu thê dẻo trong, nhân ngọt bùi tại nhà (Nguồn: Eva)
Mẹo nhỏ để bánh phu thê ngon chuẩn vị
Những bí quyết quan trọng sau đây sẽ giúp bánh phu thê của bạn đạt độ trong suốt, dẻo thơm và nhân bánh ngọt bùi chuẩn vị truyền thống.
- Vỏ bánh trong suốt: Sử dụng đúng tỷ lệ bột năng và nước, khuấy bột đều tay để tránh vón cục.
- Nhân bánh mềm mịn: Nên sên nhân ở lửa nhỏ, đảo liên tục để nhân dẻo, không bị khô hay cháy.
- Mùi hương đặc trưng: Dầu chuối là bí quyết tạo mùi thơm đúng kiểu bánh phu thê truyền thống.
- Bảo quản: Bánh nên được dùng trong ngày để giữ độ dẻo và vị ngon nhất. Nếu cần bảo quản lâu hơn, hãy bọc kín và để trong ngăn mát tủ lạnh.
Biến tấu hiện đại của bánh phu thê
Bên cạnh công thức truyền thống, nhiều người đã sáng tạo thêm các phiên bản bánh phu thê hiện đại như:
- Bánh nhiều màu: Kết hợp bột lá cẩm, nghệ, gấc, nước đậu biếc để tạo ra màu sắc phong phú, bắt mắt.
- Nhân đa dạng: Thay nhân đậu xanh bằng nhân sầu riêng, khoai môn, hạt sen hoặc socola.
- Hình dáng phong phú: Không chỉ có hình vuông, bánh còn được tạo hình trái tim hoặc tròn để phù hợp với thị hiếu giới trẻ.

Biến tấu hiện đại của bánh phu thê (Nguồn: FPT)
Qua lớp vỏ bánh trong suốt, nhân ngọt bùi và cách gói tinh tế, bánh phu thê truyền tải thông điệp sâu sắc về tình yêu và sự gắn bó bền lâu của đôi lứa. Với công thức đơn giản và nguyên liệu dễ tìm, bạn hoàn toàn có thể tự tạo ra những chiếc bánh phu thê để làm quà dành tặng người thân yêu.
Xem thêm