Trong đời sống tâm linh của người Việt, tháng 7 âm lịch hay còn gọi “tháng cô hồn” là thời điểm nhiều gia đình tổ chức cúng kiếng để tưởng nhớ, an ủi các vong linh lang thang, không nơi nương tựa. Cụm từ cô hồn các đẳng cũng thường xuyên xuất hiện trong các bài văn khấn hay lời cầu nguyện nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm này. Vậy cụm từ này có ý nghĩa là gì? Cùng khám phá trong bài viết sau.
Giải nghĩa cô hồn các đẳng là gì?
Để hiểu rõ cô hồn các đẳng là gì, trước tiên cần nhìn lại trong hệ thống tín ngưỡng dân gian và Phật giáo. “Cô hồn” chỉ những linh hồn lang thang, không nơi nương tựa, không có người thân cúng kiến thường xuyên. Họ có thể là những người chết đường, chết chợ, mất sớm, chết bất đắc kỳ tử hoặc chết không toàn thây.
Còn “các đẳng” là cách gọi thể hiện sự tôn trọng và phân cấp, hàm ý rằng trong hàng ngũ các cô hồn cũng có nhiều tầng lớp, thân phận khác nhau. Vì vậy, khi nhắc đến cô hồn các đẳng, người ta muốn nói đến tất cả các vong linh không phân biệt tuổi tác, địa vị, giai tầng. Đây là một cách xưng hô bao dung và đầy lòng từ bi.
“Cô hồn” chỉ những linh hồn lang thang, không nơi nương tựa, không có người thân cúng kiến thường xuyên (Ảnh: Tiền Phong)
Dân gian tin rằng, nếu không được cúng tế đúng cách, các cô hồn có thể trở nên quấy nhiễu, gây ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống của người dương gian. Do đó, lễ cúng cô hồn vào tháng 7 âm lịch vừa mang tính chất tâm linh, vừa thể hiện tinh thần "lá lành đùm lá rách", chia sẻ với những linh hồn không nơi nương tựa.
Vì sao người Việt có tục cúng cô hồn các đẳng?
Cúng cô hồn không chỉ là phong tục mà còn là nét đẹp văn hóa, phản ánh lòng nhân hậu và tinh thần hướng thiện của người Việt. Trước khi tìm hiểu cụ thể cách cúng và những điều nên lưu ý, hãy cùng điểm qua những lý do chính khiến tập tục này được gìn giữ qua nhiều thế hệ.
- Xuất phát từ giáo lý nhà Phật: Phật giáo cho rằng trong tháng 7, Diêm Vương mở cửa địa ngục để các linh hồn được tự do trở về dương gian nên đây là cơ hội để người sống giúp các vong linh được siêu thoát.
- Tinh thần từ bi, nhân ái: Dù là người thân hay không quen biết, cúng cô hồn các đẳng là cách thể hiện sự sẻ chia và không phân biệt sang hèn.
- Cầu bình an cho gia đạo: Người xưa tin rằng nếu cúng đúng lễ, đúng lòng thành thì các cô hồn sẽ không quấy nhiễu, từ đó mang lại sự bình yên cho gia đình.
Cúng cô hồn phản ánh lòng nhân hậu và tinh thần hướng thiện của người Việt (Ảnh: Đồ cúng Nhân Phúc)
Việc cúng tế không bắt buộc phải lớn nhưng cần thành tâm. Ngay cả mâm cơm chay, ít bánh trái hay vài nén nhang cũng có thể khiến các cô hồn các đẳng cảm thấy được an ủi.
Cách cúng cô hồn các đẳng và những lưu ý cần biết
Thực tế, mỗi vùng miền có thể có cách chuẩn bị cúng cô hồn khác nhau nhưng nhìn chung vẫn có một số điểm chung về mâm cúng như sau:
- Cháo trắng loãng (được xem là món dành riêng cho cô hồn vì khó ăn, thể hiện sự chia sẻ)
- Bỏng ngô, bánh kẹo, mía, trái cây
- Gạo, muối hạt (để rắc sau khi cúng xong)
- Nước lọc, nhang đèn
- Vàng mã, tiền âm phủ
Khi làm lễ cúng, có một số lưu ý quan trọng sau:
- Cúng ngoài trời: Lễ cúng nên đặt trước cửa nhà, không nên cúng trong nhà để tránh mời gọi vong linh vào không gian sống.
- Thời gian cúng: Phổ biến nhất là vào chiều tối, đặc biệt vào ngày rằm tháng 7 âm lịch.
- Rải muối gạo sau khi cúng: Đây là cách để "tiễn" các cô hồn đi, tránh để họ lưu lại gây ảnh hưởng đến gia chủ.
- Không mời khách ăn đồ cúng cô hồn: Vì đây là lễ cúng mang tính "bố thí" nên sau khi cúng xong thường đem bỏ hoặc chia cho người ngoài chứ không giữ lại dùng trong gia đình.
Một số câu hỏi thường gặp về chủ đề bài viết
Dưới đây là một số thắc mắc thường gặp khi nói đến cô hồn các đẳng và lễ cúng liên quan giúp bạn hiểu rõ hơn để áp dụng đúng trong thực tế.
-
Cúng cô hồn các đẳng có cần đúng ngày rằm tháng 7 không?
Không nhất thiết. Có thể cúng từ mùng 1 đến 15 tháng 7 âm lịch nhưng ngày rằm vẫn được xem là ngày chính lễ, linh thiêng nhất.
-
Có bắt buộc phải cúng cháo loãng không?
Không bắt buộc nhưng theo truyền thống thì cháo loãng là món không thể thiếu vì nó biểu trưng cho sự bố thí, chia sẻ với các vong linh đói khát.
-
Văn khấn cô hồn có cần chính xác từng câu chữ không?
Không cần quá cầu kỳ. Quan trọng nhất là lòng thành và thái độ trang nghiêm. Có thể sử dụng bài văn khấn dân gian hoặc lời khấn chân thành do chính mình đọc.
Hiểu rõ cô hồn các đẳng là gì không chỉ giúp ta thực hiện đúng nghi thức tâm linh mà còn là cách thể hiện lòng trắc ẩn trong cuộc sống. Dù mỗi người có niềm tin khác nhau nhưng khi mỗi người sống với lòng thành và sự tử tế thì đó chính là cách nuôi dưỡng bình an cho chính mình và gia đình.
Xem thêm:
.jpg)
.png)
