Trẻ nôn trớ nên uống gì?

Nôn trớ ở trẻ nhỏ thường xảy ra do dạ dày còn yếu hoặc hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh. Nếu trẻ nôn nhiều lần trong ngày, cha mẹ không chỉ lo lắng về nguyên nhân mà còn bối rối không biết trẻ nôn trớ nên uống gì để vừa bù nước, vừa giúp bé dễ chịu hơn. Việc lựa chọn thức uống đúng cách có thể giúp bé nhanh hồi phục và hạn chế nguy cơ mất nước sau nôn.

Nguyên nhân khiến trẻ bị nôn trớ 

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất dễ bị nôn trớ do cấu trúc giải phẫu dạ dày vẫn còn non yếu. Khác với người lớn, dạ dày của bé chưa có hình dạng cong mà nằm ngang và cao hơn nên dễ khiến thức ăn bị đẩy ngược ra ngoài khi có yếu tố kích thích.

Ngoài đặc điểm sinh lý, một số nguyên nhân cụ thể dưới đây cũng thường gây ra tình trạng nôn trớ:

• Dạ dày chưa phát triển hoàn chỉnh: Hệ tiêu hóa ở trẻ nhỏ còn yếu, nhu động ruột chưa nhịp nhàng khiến thức ăn tồn đọng lâu trong dạ dày và dễ bị đẩy ngược lên.
• Van thực quản dưới đóng không kín: Khi bé bú, nuốt hơi hoặc ăn uống sai tư thế, phần van này không giữ được áp lực khiến dịch tiêu hóa trào ngược lên thực quản.
• Thói quen cho ăn không hợp lý: Cho bú quá nhiều, ăn dặm không đúng độ tuổi, hoặc ép bé ăn khi chưa muốn cũng khiến hệ tiêu hóa phản kháng bằng cách gây nôn.
• Ảnh hưởng từ bệnh lý tiêu hóa hoặc viêm nhiễm: Một số bé bị rối loạn tiêu hóa, nhiễm virus đường ruột hoặc dị ứng sữa cũng xuất hiện tình trạng nôn trớ kéo dài, kèm theo biểu hiện tiêu chảy, đau bụng hoặc mệt mỏi bất thường.

Khi trẻ nôn quá 3 lần trong một ngày kèm biểu hiện như môi khô, mắt trũng, quấy khóc liên tục hoặc không chịu bú sữa, cha mẹ nên nhanh chóng đưa bé đến gặp bác sĩ để loại trừ nguyên nhân bệnh lý nghiêm trọng.

Trẻ nhỏ bị nôn trớ khi vừa ăn xong là biểu hiện phổ biến ở nhiều bé dưới 3 tuổi (Ảnh: Thế giới Lego)

Trẻ nôn trớ nên uống gì để hồi phục nhanh hơn?

Sau mỗi lần nôn, cơ thể trẻ mất đi một lượng nước và chất điện giải quan trọng. Điều này dẫn đến nguy cơ mất nước, mệt lả, rối loạn chuyển hóa và suy yếu hệ miễn dịch. Lúc này, dạ dày của trẻ đang nhạy cảm và dễ bị kích ứng nên việc lựa chọn đồ uống phải thật thận trọng để vừa giúp bù nước vừa nhẹ dịu với hệ tiêu hóa. 

Dưới đây là các loại thức uống phù hợp với bé:

• Nước ấm: Đây là lựa chọn đầu tiên và an toàn nhất mà cha mẹ có thể áp dụng sau khoảng 10–15 phút kể từ lúc trẻ nôn. Uống từng ngụm nhỏ nước ấm sẽ giúp làm sạch vùng họng, giảm cảm giác rát hoặc khó chịu sau khi nôn, đồng thời giúp bù lại lượng nước đã mất mà không gây áp lực lên dạ dày.
• Oresol pha loãng: Khi trẻ có biểu hiện mệt mỏi, môi khô hoặc tiểu ít, đây là dấu hiệu cảnh báo mất nước nhẹ. Dung dịch oresol có chứa glucose và điện giải giúp tái cân bằng lại cơ thể hiệu quả. Tuy nhiên, với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi cần pha loãng hơn khuyến cáo để tránh tạo gánh nặng muối lên thận và ruột non còn yếu.
• Nước cơm hoặc nước cháo loãng: Những loại nước này có ưu điểm vừa cung cấp chất lỏng vừa chứa tinh bột dễ tiêu hóa giúp ổn định dạ dày mà không gây đầy hơi. Ngoài ra, nước cháo loãng còn giúp trẻ không bị đói nếu chưa thể ăn lại trong vài giờ sau nôn.
• Táo hấp nghiền loãng hoặc nước ép táo hấp: Táo chín chứa nhiều pectin – một loại chất xơ hòa tan có tác dụng làm dịu niêm mạc ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và cải thiện tình trạng rối loạn nhẹ sau nôn. Khi chế biến nên hấp chín và nghiền thật loãng để bé dễ nuốt, dễ hấp thu.
• Trà gừng loãng (chỉ dùng cho trẻ trên 2 tuổi): Gừng tươi có tính ấm giúp làm giảm co thắt dạ dày và cảm giác buồn nôn nhẹ. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên sử dụng lượng rất nhỏ và pha thật loãng, tuyệt đối không dùng gừng nguyên chất hoặc quá đậm đặc vì có thể gây phản ứng ngược.
• Sữa mẹ hoặc sữa công thức pha loãng: Sau khi trẻ đã nghỉ ngơi ít nhất 1–2 giờ và không còn dấu hiệu nôn lại, cha mẹ có thể cho bé bú trở lại. Nên bắt đầu bằng một lượng nhỏ, có thể pha loãng sữa công thức để dạ dày tiếp nhận dễ hơn, tránh kích thích thêm.

Ngoài các lựa chọn an toàn trên, cha mẹ tuyệt đối không nên cho bé uống các loại nước có vị chua như nước cam, nước chanh vì axit trong những loại nước này có thể khiến niêm mạc dạ dày bị kích ứng nặng hơn. Đồ uống lạnh hoặc quá ngọt cũng nằm trong danh sách cần tránh vì dễ gây đầy hơi, co thắt dạ dày và kéo dài tình trạng nôn.

Trẻ nôn trớ nên được bổ sung nước ấm (Ảnh: Chilux)

FAQ – Câu hỏi thường gặp về trẻ nôn trớ nên uống gì

Khi chăm sóc trẻ bị nôn, cha mẹ thường gặp nhiều băn khoăn không biết nên cho uống gì, kiêng gì hay khi nào cần khám bác sĩ. Dưới đây là những thắc mắc thường gặp và giải đáp ngắn gọn, chính xác:

• Bé vừa nôn xong có nên cho uống nước ngay không?

Nên đợi khoảng 10–15 phút sau khi nôn rồi mới bắt đầu cho bé uống từng ngụm nước ấm nhỏ.

• Có nên dùng nước chanh hay nước cam sau khi bé nôn?

Không nên. Đồ uống có tính axit như chanh, cam có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày sau nôn.

• Khi nào nên đưa bé đi khám vì nôn trớ?

Nếu bé nôn liên tục kèm biểu hiện sốt, tiêu chảy, bỏ bú, quấy khóc nhiều hoặc có dấu hiệu mất nước như môi khô, mắt trũng thì cần đi khám ngay.

Hiểu rõ trẻ nôn trớ nên uống gì là điều cần thiết để chăm sóc bé đúng cách ngay từ những biểu hiện đầu tiên. Những loại đồ uống dịu nhẹ, dễ hấp thu sẽ giúp bé nhanh hồi phục và giảm nguy cơ mất nước. Tuy nhiên, nếu tình trạng nôn không giảm hoặc đi kèm dấu hiệu bất thường, cha mẹ đừng chủ quan mà nên đưa bé đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra sớm.

Xem thêm:

Trẻ em bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ phải làm sao?

Có nên dùng dầu tràm chữa ngạt mũi cho trẻ sơ sinh không?