Mâm cúng tất niên miền Trung có bao nhiêu món? Cần có và tránh những món gì?

Mâm cúng tất niên miền Trung là một phần không thể thiếu trong nghi thức cúng tất niên của người dân ở khu vực này. Tuy nhiên, để giữ đúng phong tục, gia chủ cần chú ý chọn những món phù hợp và tránh những món kiêng kỵ theo tín ngưỡng địa phương. Vậy, mâm cúng tất niên nên có bao nhiêu món? Cùng tìm hiểu mâm cúng tất niên miền Trung cần chuẩn bị những bị những gì trong bài viết sau!

Ý nghĩa của mâm cúng tất niên

Việc cúng tất niên mang ý nghĩa sâu sắc trong đời sống văn hóa của người Việt, thể hiện tinh thần tri ân và gắn kết gia đình. Đây không chỉ là nghi thức để đánh dấu sự kết thúc của một năm mà còn là dịp để các thành viên trong gia đình bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên và thần linh, cầu mong sự bình an, may mắn trong năm mới.

Mâm cúng thường được chuẩn bị chu đáo với các món ăn truyền thống, biểu trưng cho sự đủ đầy và đoàn viên. Lễ cúng tất niên còn mang ý nghĩa tri ân những thành quả đạt được trong năm cũ, đồng thời thể hiện quyết tâm và hy vọng cho những mục tiêu mới.

Ngoài ra, bữa cơm tất niên không chỉ là một bữa ăn đơn thuần, mà còn là biểu tượng của sự sum họp, nơi các thành viên trong gia đình quây quần, chuyện trò cùng nhau và chuẩn bị chào đón một năm mới bình an, hạnh phúc. Mâm cơm này còn tượng trưng cho nghi thức tống tiễn năm cũ, chào đón một khởi đầu mới, mang theo niềm tin và sự kỳ vọng vào tương lai.

Mâm cúng tất niên mang ý nghĩa sâu sắc trong đời sống văn hóa người Việt (Nguồn: Eva)

Mâm cúng tất niên miền Trung gồm những món ăn nào?

Mâm cúng tất niên miền Trung thường bao gồm các món ăn truyền thống sau:

• Bánh tét: Tương tự bánh chưng ở miền Bắc, bánh tét là món không thể thiếu, tượng trưng cho sự no đủ và may mắn.
• Nem chua: Đây là món ăn được làm từ da và thịt heo, có vị chua đặc trưng, thể hiện sự khéo léo trong ẩm thực của người miền Trung.
• Dưa món: Gồm các loại củ quả ngâm chua ngọt, giúp cân bằng hương vị trong bữa ăn.
• Thịt heo ngâm nước mắm: Món ăn này được chế biến đậm đà, thể hiện sự phong phú trong ẩm thực vùng miền.
• Chả bò: Đặc sản của miền Trung, thường xuất hiện trong các dịp lễ Tết.
• Gà luộc: Biểu tượng cho sự khởi đầu mới, mang lại may mắn và thịnh vượng.
• Xôi: Thường là xôi gấc hoặc xôi đậu xanh, tượng trưng cho sự đoàn kết và sung túc.

Mâm cúng tất niên miền Trung truyền thống (Nguồn: Báo Quảng Ngãi)

Về các món ăn cần tránh trên mâm cúng tất niên, theo quan niệm dân gian và phong tục từng vùng, một số món sau thường được kiêng kỵ:

• Món có mùi quá nồng: Như mắm tôm, mắm cá vì mọi người cho rằng mùi mạnh có thể ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của không gian cúng.
• Món có tên gọi không may mắn: Như cá mè (vì "mè" trong tiếng Việt có thể liên tưởng đến sự "mè nheo", không thuận lợi), thịt chó, thịt vịt được cho là mang lại xui xẻo.
• Món chua, cay, đắng, mặn: Những hương vị này tượng trưng cho sự khó khăn, vất vả, nên thường được hạn chế trong mâm cúng để tránh mang lại điều không tốt cho gia đình.

Tuy nhiên, những món ăn kiêng kỵ này có thể khác nhau tùy theo từng gia đình và địa phương. Việc lựa chọn món ăn trên mâm cúng tất niên nên dựa trên truyền thống gia đình và văn hóa vùng miền, đảm bảo sự trang trọng và ý nghĩa của lễ cúng.

TẢI ỨNG DỤNG VINSHOP NGAY!

Một vài lưu ý khi cúng tất niên

Lễ cúng tất niên là một trong những nghi thức truyền thống quan trọng của người Việt, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo.

• Dọn dẹp không gian thờ cúng: Trước khi cúng tất niên, gia đình nên dọn dẹp bàn thờ và nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng để tạo không gian trang trọng, thể hiện lòng kính trọng tổ tiên và thần linh.
• Chuẩn bị mâm cúng đúng cách: Mâm cúng tất niên cần được bày biện đẹp mắt và sạch sẽ. Các món ăn có thể thay đổi tùy theo vùng miền và điều kiện gia đình, nhưng cần chuẩn bị một cách tỉ mỉ và tuân theo phong tục. Hoa quả tươi và tiền vàng mã thường được đặt trên bàn thờ chính, trong khi bàn thờ phụ sẽ bày mâm cơm cúng mặn hoặc chay.
• Sắp xếp mâm cúng hợp lý: Món nóng hoặc món nước nên đặt ở trung tâm để tránh đổ vỡ, trong khi món khô và hoa quả bày xung quanh. Mâm ngũ quả không đặt trước bát hương mà nên bố trí hai bên để giữ trục khí chính được thông suốt.
• Sử dụng đồ cúng phù hợp: Đồ cúng cần thể hiện lòng thành, do đó nên dùng hoa quả tươi và tránh các sản phẩm giả như hoa giả, trái cây nhựa. Các món cúng đơn giản nhưng được chuẩn bị từ tâm là điều quan trọng nhất.
• Đảm bảo không khí gia đình hòa thuận: Lễ tất niên là dịp gia đình sum họp, do đó, nên hạn chế mâu thuẫn hay cãi vã để giữ gìn sự vui vẻ, tạo ra những kỷ niệm vui vẻ trong ngày cuối năm.
• Không tuân thủ phong thủy một cách cứng nhắc: Bạn cũng không cần quá câu nệ vào các quy tắc phong thủy, ví dụ như số lượng hoa quả hay hình dáng nải chuối. Điều quan trọng vẫn là sự thành tâm của người thực hiện lễ cúng.

Khi lưu ý đến những điều này, buổi lễ cúng tất niên của gia đình bạn sẽ diễn ra trọn vẹn và đầy ý nghĩa.

Gia đình cần giữ không khí vui vẻ và hòa thuận trong lễ cúng tất niên (Nguồn: OneHousing)

Cúng tất niên không chỉ là nghi thức truyền thống mà còn là dịp để con cháu thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, may mắn. Việc chuẩn bị mâm cúng tất niên miền Trung với các món ăn mang ý nghĩa tốt đẹp sẽ góp phần gìn giữ giá trị văn hóa của từng vùng miền. Dù lựa chọn các món ăn đơn giản hay cầu kỳ, điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm của bạn và gia đình trong lễ cúng tất niên.

Xem thêm

3 ngày tết cúng cơm mấy lần? Ý nghĩa và cách chuẩn bị mâm cơm cúng 3 ngày Tết Nguyên Đán 2025

Hướng dẫn làm mâm cúng tất niên chuẩn truyền thống Hà Nội