Trong quá trình mở cửa hàng, nhiều chủ kinh doanh nhỏ thường đặt ra câu hỏi: “Tiệm tạp hóa có phải đóng thuế giá trị gia tăng (VAT) không?”. Đây không chỉ là vấn đề liên quan đến pháp lý mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cách quản lý sổ sách, giá bán, lợi nhuận và uy tín của cửa hàng. Nếu không nắm rõ, tiệm tạp hóa có thể rơi vào tình huống bỏ lỡ cơ hội hợp tác với những đơn vị yêu cầu hóa đơn VAT hay thậm chí bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật.
Quy định về VAT đối với tiệm tạp hóa
Theo Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn hiện hành, việc một cửa hàng nhỏ hay tiệm tạp hóa có phải đóng thuế giá trị gia tăng không phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
VAT áp dụng cho tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có doanh thu trên một mức nhất định. Điều đó có nghĩa là, không phải tất cả các tiệm tạp hóa đều mặc định phải kê khai và nộp VAT. Cơ quan thuế căn cứ vào quy mô, doanh thu và hình thức đăng ký kinh doanh của từng hộ để xác định nghĩa vụ thuế.
Có thể chia tiệm tạp hóa thành hai nhóm chính để xem xét:
- Tiệm tạp hóa hoạt động theo mô hình hộ kinh doanh cá thể
- Tiệm tạp hóa đăng ký theo loại hình doanh nghiệp
Mỗi nhóm của hàng sẽ có cách áp dụng thuế VAT khác nhau.

Không phải tất cả các tiệm tạp hóa đều phải nộp VAT (Ảnh: Báo Thanh Niên)
Quy định VAT đối với tiệm tạp hóa hộ kinh doanh cá thể
Đối với phần lớn các cửa hàng tạp hóa nhỏ tại Việt Nam hình thức phổ biến hiện nay vẫn là hộ kinh doanh cá thể.
Theo quy định, hộ kinh doanh cá thể thường áp dụng phương pháp tính thuế khoán. Nghĩa là cơ quan thuế sẽ căn cứ vào quy mô và ước tính doanh thu để áp mức thuế cố định hàng tháng hoặc hàng quý.
Trong phương pháp khoán, hộ kinh doanh thường nộp:
- Thuế giá trị gia tăng (VAT) theo tỷ lệ khoán: Tỷ lệ này phụ thuộc vào lĩnh vực kinh doanh, thông thường dao động từ 1% – 5% trên doanh thu tính thuế.
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Được tính dựa trên doanh thu. Nếu hộ kinh doanh có doanh thu năm dưới 100 triệu đồng thì được miễn cả VAT và TNCN. Điều này có nghĩa, những tiệm tạp hóa nhỏ lẻ, doanh thu thấp, vẫn có thể không phải nộp VAT.

Hộ kinh doanh cá thể áp dụng phương pháp tính thuế khoán (Ảnh: Báo Chính phủ)
Quy định VAT đối với tiệm tạp hóa hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp
Trường hợp chủ tiệm tạp hóa thành lập công ty TNHH hoặc doanh nghiệp tư nhân, chắc chắn phải đóng thuế giá trị gia tăng. Theo luật pháp hiện hành, doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa dịch vụ phải đăng ký và kê khai thuế VAT theo một trong hai phương pháp:
- Phương pháp khấu trừ: Doanh nghiệp được khấu trừ thuế đầu vào từ thuế đầu ra, thường áp dụng khi có đầy đủ hóa đơn chứng từ.
- Phương pháp trực tiếp trên doanh thu: Áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ không đáp ứng điều kiện khấu trừ, tính VAT theo tỷ lệ % doanh thu.
Điều này cho thấy, nếu tiệm tạp hóa đăng ký dưới hình thức doanh nghiệp, gần như chắc chắn phải kê khai và nộp thuế VAT.

Tiệm tạp hóa doanh nghiệp phải kê khai và nộp thuế VAT (Ảnh: Sổ bán hàng)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về tiệm tạp hóa và thuế VAT
1. Tiệm tạp hóa nhỏ doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm có phải đóng VAT không?
Không. Nếu doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm thì hộ kinh doanh được miễn VAT và thuế TNCN.
2. Tiệm tạp hóa không có hóa đơn VAT có ảnh hưởng gì không?
Có. Nếu không xuất hóa đơn VAT, tiệm tạp hóa có thể khó hợp tác với doanh nghiệp hoặc đối tác cần hóa đơn để hạch toán chi phí.
3. Cửa hàng tạp hóa có thể tự nguyện kê khai VAT không?
Có thể. Một số hộ kinh doanh có doanh thu cao hoặc muốn minh bạch tài chính có thể đăng ký tự nguyện nộp VAT theo phương pháp khấu trừ.
Như vậy, câu hỏi tiệm tạp hóa có phải đóng thuế giá trị gia tăng (VAT) không thực tế sẽ phụ thuộc vào hình thức đăng ký và quy mô doanh thu. Để tránh rủi ro và tạo sự an tâm kinh doanh, chủ tiệm tạp hóa nên tham khảo trực tiếp cơ quan thuế địa phương hoặc chuyên gia kế toán để có hướng dẫn cụ thể và phù hợp nhất.
Xem thêm:
Mở tiệm tạp hóa nhỏ có bắt buộc phải đăng ký mã số thuế không?