Bánh dày là món ăn truyền thống quen thuộc trong đời sống người Việt. Trải qua bao thế hệ, chiếc bánh dày trắng tròn vẫn giữ nguyên giá trị văn hóa, đồng thời trở thành món ăn sáng tiện lợi - đặc biệt là bánh dày giò kẹp chả. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu bánh dày có từ bao giờ, đồng thời hướng dẫn chi tiết cách nấu xôi làm bánh dày dẻo mịn tại nhà với mẹo giã nhanh không dính chày.
Bánh dày có từ bao giờ? - Biểu tượng trời đất trong văn hóa Việt
Nguồn gốc của bánh dày bắt đầu từ truyền thuyết thời Hùng Vương thứ 6. Tương truyền, hoàng tử Lang Liêu - người con nghèo nhất trong số các hoàng tử - đã dâng vua cha hai loại bánh: bánh chưng hình vuông tượng trưng cho đất và bánh dày hình tròn tượng trưng cho trời. Nhờ ý nghĩa sâu sắc và sự tinh tế trong cách thể hiện, Lang Liêu được vua cha truyền ngôi. Từ đó, bánh dày trở thành món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ Tết, đặc biệt là ngày Giỗ Tổ Hùng Vương mùng 10/3 âm lịch hàng năm.
Không chỉ dừng lại ở truyền thuyết, bánh dày còn là biểu tượng văn hóa gắn liền với triết lý âm dương ngũ hành. Hình tròn tượng trưng cho bầu trời, màu trắng thanh khiết gợi lên sự tinh tế, thuần khiết. Bánh thường được bọc trong lá chuối xanh, tạo nên sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người - thể hiện triết lý sống chan hòa, gắn bó với cội nguồn.
Tìm hiểu bánh dày có từ bao giờ? (Nguồn: FPT)
Nguyên liệu và dụng cụ cần chuẩn bị
Để làm được bánh dày dẻo mịn đúng chuẩn truyền thống, việc chuẩn bị nguyên liệu đóng vai trò then chốt:
Nguyên liệu:
- Gạo nếp cái hoa vàng (hoặc nếp nhung): 1kg
- Muối: ½ thìa cà phê
- Dầu ăn hoặc mỡ lợn hấp: 1 muỗng nhỏ (dùng để chống dính chày)
- Chả lụa: 300g (cho món bánh dày giò)
- Lá chuối: rửa sạch, lau khô và hơ qua lửa để dễ gói
Dụng cụ:
- Xửng hấp
- Cối và chày giã (gỗ hoặc đá)
- Thau inox
- Găng tay nilon
- Cân bếp
Cách nấu xôi làm bánh dày dẻo mịn
Để có được mẻ bánh dẻo, mềm và không bị cứng, khâu nấu xôi rất quan trọng:
- Ngâm gạo nếp: Ngâm ít nhất 6-8 tiếng (hoặc để qua đêm). Sau khi ngâm, vo nhẹ tay nhiều lần đến khi nước trong, để ráo.
- Trộn muối vào gạo đã ráo nước, ủ trong khoảng 10-15 phút cho muối thấm đều.
- Đồ xôi: Lót khăn sạch hoặc lá chuối trong xửng, hấp nếp ở lửa vừa 25 phút. Sau đó mở ra, đảo đều, rưới một ít nước ấm và hấp thêm 15 phút cho xôi chín hoàn toàn, hạt trong, bóng và dẻo.
Mẹo nhỏ: phủ khăn ẩm lên mặt xôi sau khi hấp để giữ độ ẩm, giúp xôi không bị khô hoặc mặt bánh bị nứt sau khi giã.
Hướng dẫn cách nấu xôi làm bánh dày dẻo mịn (Nguồn: MIA)
Mẹo giã bánh dày nhanh, không dính chày
Giã xôi ngay khi còn nóng là yếu tố then chốt quyết định bánh có mịn hay không. Dưới đây là một số mẹo nhỏ giúp bạn thao tác dễ dàng:
- Thoa một lớp mỏng dầu ăn hoặc mỡ lợn lên mặt trong cối và chày để chống dính.
- Chia xôi thành từng phần nhỏ (khoảng 200g), giã từng mẻ để dễ kiểm soát lực.
- Giã theo nhịp đều tay, nếu có hai người thì một người giã - một người trở, hiệu quả cao hơn.
- Giã liên tục 7-10 phút cho đến khi khối xôi kết dính, dẻo mịn, bóng và kéo được mà không đứt.
- Nếu không có cối, bạn có thể dùng máy đánh bột hoặc máy xay sinh tố công suất lớn để hỗ trợ giã nhanh, tuy nhiên nên dùng lúc xôi còn nóng.
Bánh dày giò - Món quà sáng quen thuộc
Bánh dày giò là một trong những món ăn sáng phổ biến tại miền Bắc. Cách làm rất đơn giản: sau khi bánh dày nguội, dùng dao cắt đôi theo chiều ngang, kẹp lát chả lụa hoặc giò lụa vào giữa rồi ép nhẹ. Nếu thích vị đậm đà, bạn có thể dùng thêm chả quế hoặc rắc ruốc. Bánh có thể ăn nguội hoặc hấp lại đều ngon.
Các biến tấu khác:
- Bánh dày nhân đậu xanh: Giã nhuyễn đậu xanh nấu chín, xào với chút đường rồi nặn nhân vo tròn, đặt vào giữa viên bột bánh và vo lại.
- Bánh dày chiên giòn: Sau khi nặn bánh xong, để nguội rồi áp chảo nhẹ với chút dầu, giúp vỏ bánh vàng giòn bên ngoài, dẻo mềm bên trong.
Cách bảo quản và thưởng thức bánh dày
100g bánh dày cung cấp khoảng 220-250 kcal, chủ yếu là tinh bột và một phần protein thực vật. Khi ăn kèm giò lụa, lượng đạm được tăng lên, phù hợp làm bữa sáng cho người lao động, học sinh. Tuy nhiên, do chứa nhiều tinh bột và natri, người ăn kiêng nên dùng lượng vừa phải.
Bánh dày ăn ngon nhất trong vòng 6 tiếng sau khi làm. Nếu muốn giữ lâu hơn, bạn có thể:
- Bảo quản tủ lạnh: Bọc bánh trong hộp kín, dùng trong vòng 2 ngày. Trước khi ăn, hấp lại 3-5 phút để bánh mềm như mới.
- Bảo quản đông lạnh: Gói bánh thật kín từng chiếc, bảo quản đến 2 tuần. Khi cần dùng, rã đông từ từ trong ngăn mát trước một đêm rồi hấp nóng.
Lưu ý: Không nên để bánh gần các thực phẩm có mùi nồng (như hành, tỏi) vì nếp dễ hút mùi.
Hướng dẫn cách bảo quản và thưởng thức bánh dày (Nguồn: VnExpress)
Khi biết được “bánh dày có từ bao giờ”, bạn sẽ càng thêm trân trọng giá trị lịch sử truyền thống qua từng chiếc bánh nhỏ bé. Với hướng dẫn chi tiết từ cách nấu xôi làm bánh dày, mẹo giã hiệu quả cho đến việc biến tấu thành món bánh dày giò thơm ngon, hy vọng bạn sẽ có thêm một công thức nấu bánh ngon cho căn bếp của mình.
Xem thêm
Cách làm Chả cá Lã Vọng thơm lừng, chuẩn vị tại nhà
Hoa đậu biếc: Công dụng vàng cho sức khỏe & Cách pha trà, làm màu thực phẩm tự nhiên
.jpg)
.png)
