Cơm tấm là một trong những món ăn đặc trưng của ẩm thực Sài Gòn, thu hút thực khách bởi hương vị độc đáo và sự kết hợp hài hòa giữa các thành phần. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguồn gốc của cơm tấm và hướng dẫn chi tiết cách chế biến món ăn này tại nhà chuẩn vị Sài Gòn.
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Nguồn gốc của cơm tấm Sài Gòn
Cơm tấm xuất hiện từ những năm đầu thế kỷ 20 tại miền Nam Việt Nam, đặc biệt phổ biến ở Sài Gòn. Ban đầu, cơm tấm được coi là món ăn dành cho tầng lớp lao động, sử dụng những hạt gạo bị vỡ trong quá trình xay xát. Tuy nhiên, với sự sáng tạo trong ẩm thực, cơm tấm đã trở thành một món ăn phổ biến, được yêu thích bởi mọi tầng lớp xã hội. Ngày nay, cơm tấm không chỉ là biểu tượng ẩm thực của Sài Gòn mà còn được biết đến rộng rãi trên khắp cả nước và quốc tế.

Cơm tấm xuất hiện vào những năm đầu của thế kỷ 20 (Nguồn: VinWonders)
Cách làm cơm tấm chuẩn vị Sài Gòn tại nhà
Nguyên liệu chuẩn bị
Để làm món cơm tấm ngon đúng điệu, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Gạo tấm: 300g
- Sườn heo: 300g (khoảng 4 miếng sườn cốt lết)
- Bì heo: 100g
- Chả trứng: chuẩn bị từ thịt xay, trứng gà, mộc nhĩ, miến, hành tây, cà rốt
- Cà chua: 1 quả
- Củ cải trắng: 150g
- Cà rốt: 150g
- Hành lá: một nắm nhỏ
- Tỏi, ớt: mỗi loại 1 củ/quả
- Gia vị: nước mắm, muối, hạt nêm, đường, giấm, dầu ăn, mật ong, sữa đặc, dầu hào

Cơm tấm thường được dùng với sườn nướng, chả trứng, bì và đồ chua (Nguồn: VTV4)
Bước 1: Nấu cơm tấm
Gạo tấm sau khi vo sạch, bạn có thể nấu bằng nồi cơm điện với tỷ lệ 1 chén gạo tấm và 1,5 chén nước. Nếu muốn cơm thơm hơn, bạn có thể thêm vài lá dứa vào nồi khi nấu. Khi cơm chín, xới tơi và giữ ấm.
Bước 2: Ướp và nướng sườn
- Chuẩn bị sườn:Sườn heo rửa sạch, thấm khô.
- Làm mềm sườn: Ướp sườn với một lon soda hoặc coca trong 1 giờ để thịt mềm hơn.
- Ướp gia vị:Sau khi làm mềm, ướp sườn với hỗn hợp gồm: 1 muỗng canh mật ong, 1 muỗng cà phê muối, 2 muỗng canh nước mắm ngon, 1 muỗng canh dầu hào, 2 muỗng cà phê sữa đặc có đường, 2 muỗng canh dầu ăn, 2 muỗng canh đường, một ít tỏi và hành tím băm nhuyễn. Trộn đều và để sườn thấm gia vị trong 2-3 giờ hoặc qua đêm trong tủ lạnh.
- Nướng sườn: Nướng sườn trên than hồng hoặc lò nướng ở nhiệt độ 200-220°C. Khi sườn gần chín, quét một lớp mật ong lên bề mặt để tạo màu sắc hấp dẫn và mùi thơm đặc trưng. Tiếp tục nướng đến khi sườn chín vàng đều.
Bước 3: Làm chả trứng
- Nguyên liệu: Thịt xay, củ đậu (hoặc củ sắn) xắt nhỏ, hành tây, cà rốt, mộc nhĩ (nấm mèo), miến, trứng gà, gia vị.
- Chế biến: Trộn đều các nguyên liệu trên với gia vị vừa ăn. Đổ hỗn hợp vào khuôn và hấp cách thủy khoảng 20-30 phút đến khi chả chín. Sau đó, quét một lớp lòng đỏ trứng lên mặt chả và nướng hoặc hấp thêm vài phút để tạo màu đẹp mắt.
Bước 4: Chuẩn bị bì heo và đồ chua
- Bì heo:Luộc chín, thái sợi mỏng và trộn với thính gạo.
- Đồ chua: Cà rốt và củ cải trắng bào sợi, ngâm với hỗn hợp giấm, đường, muối theo tỷ lệ phù hợp để tạo vị chua ngọt hài hòa.
Bước 5: Pha nước mắm chua ngọt
- Nguyên liệu: 4 muỗng canh nước mắm, 2 muỗng canh nước lọc, 2 muỗng canh nước cốt chanh, 2 muỗng canh đường, tỏi và ớt băm nhuyễn.
- Cách pha: Hòa tan đường với nước lọc, sau đó thêm nước mắm và nước cốt chanh vào khuấy đều. Cuối cùng, thêm tỏi và ớt băm nhuyễn, khuấy đều để tạo hỗn hợp nước mắm chua ngọt đậm đà.
Bước 6: Trình bày và thưởng thức
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các thành phần, bạn có thể dọn món cơm tấm theo các bước sau:
- Cho cơm tấm ra đĩa: Dùng khuôn hoặc chén để nén cơm rồi úp ra đĩa cho đẹp mắt.
- Xếp sườn nướnglên một bên, kèm theo chả trứng, bì heo, đồ chua, vài lát dưa leo và cà chua.
- Chan mỡ hànhvà nước mắm chua ngọt lên trên hoặc để riêng tùy khẩu vị.
- Thêm trứng ốp lanếu thích — đây là cách phổ biến trong các quán cơm tấm Sài Gòn.
Khi thưởng thức, từng thành phần hòa quyện cùng nhau tạo nên vị ngon đặc trưng khó cưỡng: cơm dẻo mềm, sườn đậm đà, bì giòn nhẹ, chả thơm béo, thêm chút nước mắm chua ngọt cay cay — đúng chất cơm tấm Sài Gòn.

Trong Sài Gòn thường thưởng thức cơm tấm với trứng ốp la (Nguồn: Sunhouse)
Bí quyết để món cơm tấm ngon trọn vị
Để cơm tấm tại nhà mang hương vị như ngoài tiệm, bạn có thể lưu ý thêm một số bí quyết:
- Chọn gạo tấm ngon, sạch, hạt đều, khi nấu cho ra cơm mềm nhưng không nhão.
- Ướp sườn lâu và đầy đủ thành phần sẽ giúp thịt thấm vị và thơm ngon hơn.
- Mỡ hành nên được làm từ mỡ heo nóng, phi hành lá vừa chín tới, không để khét.
- Nước mắm là linh hồn của món ăn — cần cân bằng giữa chua, ngọt, mặn, cay.
Cơm tấm trong văn hóa ẩm thực Sài Gòn
Cơm tấm không chỉ đơn thuần là món ăn sáng, trưa hay tối, mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực đại diện cho tinh thần phóng khoáng, hào sảng của người Sài Gòn. Dù là hàng quán vỉa hè hay nhà hàng sang trọng, cơm tấm luôn giữ được vị thế riêng trong lòng thực khách.
Món ăn này thể hiện sự linh hoạt: bạn có thể thay đổi phần ăn kèm theo sở thích — như thêm trứng, nem nướng, đùi gà chiên, tàu hũ ky… Dù thay đổi thế nào, nền tảng vẫn là phần cơm tấm trắng ngần, mềm thơm cùng chén nước mắm mặn ngọt hài hòa.

Cơm tấm là món ăn đại diện cho tinh thần hào sảng của người dân Sài Gòn (Nguồn: CafeBiz)
Cơm tấm là món ăn gắn bó lâu đời với người dân Sài Gòn, không chỉ vì hương vị mà còn bởi câu chuyện văn hóa, lịch sử phía sau. Việc tự tay nấu cơm tấm tại nhà không quá phức tạp nhưng lại mang đến cảm giác gắn kết, thưởng thức trọn vẹn tinh túy ẩm thực Việt.
Nếu bạn đang tìm kiếm một món ăn vừa quen thuộc vừa đặc biệt để chiêu đãi gia đình, hãy thử bắt tay vào làm món cơm tấm Sài Gòn theo công thức trên. Chắc chắn bạn sẽ bất ngờ vì độ ngon và chuẩn vị!
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Xem thêm
Thêm vào thực đơn tráng miệng 3 món chè độc đáo của người Hoa, chế biến đơn giản mà siêu ngon