Dầu đậu nành có thực sự tốt cho sức khỏe không?

Trong xu hướng dinh dưỡng hiện nay, nhiều người đặt câu hỏi “Dầu đậu nành có thực sự tốt cho sức khỏe không”. Loại dầu này xuất hiện phổ biến trong bữa ăn gia đình và công nghiệp thực phẩm nhờ giá thành phải chăng và khả năng sử dụng đa dạng. Tuy vậy, để có cái nhìn khách quan, cần cân nhắc cả lợi ích lẫn những điểm cần lưu ý dựa trên cơ sở khoa học dinh dưỡng.

Lợi ích sức khỏe từ dầu đậu nành đối với tim mạch và chuyển hóa

Dầu đậu nành từ lâu đã được xem là một trong những loại dầu thực vật lành mạnh giúp cơ thể duy trì năng lượng và phòng ngừa các bệnh mạn tính. Hãy cùng tìm hiểu vì sao dầu đậu nành được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng trong chế độ ăn hàng ngày:

• Dầu đậu nành giàu chất béo không bão hòa đa, bao gồm omega-6 (axit linoleic) và omega-3 (alpha-linolenic). Đây là những axit béo thiết yếu được xem là thay thế phù hợp cho chất béo bão hòa trong khẩu phần ăn.
• Một số nghiên cứu quan sát chỉ ra rằng hàm lượng linoleic acid cao trong máu có liên quan đến nguy cơ thấp hơn đối với bệnh mạch vành, đột quỵ và tiểu đường type 2. Khuyến nghị từ FDA (Mỹ) cho biết, tiêu thụ khoảng 1,5 muỗng canh dầu đậu nành mỗi ngày, kết hợp cùng chế độ ăn cân bằng, có thể hỗ trợ giảm nguy cơ bệnh tim.
• Ngoài ra, dầu đậu nành được cho là có thể giúp giảm cholesterol LDL (cholesterol “xấu”) và duy trì cholesterol HDL (cholesterol “tốt”), góp phần cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Với điểm khói tương đối cao, dầu đậu nành thích hợp cho nhiều phương pháp chế biến như chiên, xào hoặc nướng mà ít ảnh hưởng đến hương vị món ăn.

Dầu đậu nành tốt cho hệ tim mạch (Nguồn: Nakydaco)

Rủi ro và hạn chế khi sử dụng dầu đậu nành trong ăn uống

Bên cạnh những lợi ích kể trên, dầu đậu nành cũng có một số điểm cần cân nhắc. Việc sử dụng không hợp lý có thể làm giảm đi tác động tích cực đối với sức khỏe.

• Hàm lượng omega-6 trong dầu đậu nành cao hơn đáng kể so với omega-3. Nếu không cân bằng với các nguồn omega-3 khác, nguy cơ viêm mạn tính có thể gia tăng.
• Khi dầu bị đun nóng ở nhiệt độ quá cao hoặc sử dụng lại nhiều lần, các hợp chất có hại có thể hình thành, tạo gánh nặng cho gan và tim mạch.
• Dầu đậu nành thường được chiết xuất bằng dung môi. Lượng tồn dư trong thành phẩm được kiểm soát ở mức thấp nhưng đây vẫn là yếu tố mà người tiêu dùng có thể cân nhắc.
• Trường hợp dầu bị hydro hóa một phần có thể tạo ra trans-fat, loại chất béo liên quan đến các vấn đề tim mạch và rối loạn chuyển hóa đường.

Việc sử dụng không đúng cách có thể làm giảm các lợi ích của dầu đậu nành (Nguồn: Lalifa)

Cách sử dụng dầu đậu nành hợp lý để phát huy lợi ích

Để tận dụng ưu điểm của dầu đậu nành đồng thời hạn chế rủi ro, một số nguyên tắc sử dụng nên được lưu ý. Những gợi ý dưới đây giúp định hướng cách dùng phù hợp trong bữa ăn hàng ngày.

• Kết hợp dầu đậu nành với các nguồn dầu khác như dầu ô liu, dầu hạt lanh để cải thiện cân bằng giữa omega-6 và omega-3.
• Nên sử dụng dầu đậu nành cho các món chế biến nhanh, hạn chế chiên rán nhiều lần hoặc đun quá lâu ở nhiệt độ cao.
• Ưu tiên chọn sản phẩm dầu đậu nành không hydro hóa nhằm giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với trans-fat.
• Duy trì lượng dùng ở mức vừa phải kết hợp cùng chế độ ăn giàu rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein lành mạnh để hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
• Tham khảo nhãn sản phẩm và hướng dẫn từ chuyên gia dinh dưỡng, đặc biệt đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi hoặc người có bệnh nền.

Kết hợp nhiều loại dầu hạt khác nhau trong chế độ ăn giúp tối ưu dinh dưỡng (Nguồn: Sức khoẻ đời sống)

FAQ – Câu hỏi thường gặp về dầu đậu nành

Để làm rõ hơn những thắc mắc thường gặp, dưới đây là 3 câu hỏi phổ biến liên quan đến việc sử dụng dầu đậu nành trong chế độ ăn uống hàng ngày.

• Dầu đậu nành có tốt hơn dầu dừa hoặc bơ không?

Dầu đậu nành chứa nhiều chất béo không bão hòa, trong khi dầu dừa và bơ giàu chất béo bão hòa. Lựa chọn loại dầu nào phù hợp còn tùy thuộc vào nhu cầu dinh dưỡng và mục tiêu sức khỏe của từng cá nhân.

• Sử dụng nhiều dầu đậu nành có gây viêm không?

Với mức tiêu thụ hợp lý, dầu đậu nành không được xem là nguyên nhân trực tiếp gây viêm. Tuy nhiên, việc cân bằng với omega-3 từ các nguồn thực phẩm khác vẫn rất quan trọng.

• Có nên dùng dầu đậu nành để chiên rán thường xuyên?

Dầu đậu nành có điểm bốc khói cao nên có thể dùng cho chiên rán. Tuy nhiên, không nên tái sử dụng nhiều lần vì có thể hình thành các hợp chất không tốt cho sức khỏe.

Qua bài viết trên, ắt hẳn bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi: “Dầu đậu nành có thực sự tốt cho sức khỏe không?”. Dầu đậu nành có thể mang lại lợi ích cho tim mạch và chuyển hóa khi sử dụng đúng cách nhưng cũng tồn tại những yếu tố cần lưu ý. Sự hợp lý trong chế độ ăn uống kết hợp đa dạng nguồn chất béo sẽ quyết định mức độ ảnh hưởng tích cực của loại dầu này đối với sức khỏe.

Xem thêm:

Vì sao nên chọn dầu đậu nành thay vì các loại dầu ăn thông thường?

Dầu đậu nành có phải dầu thực vật không?