Nhắc đến cây thần kỳ, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến một loại quả đỏ nhỏ bé nhưng có thể biến vị chua thành ngọt một cách khó tin. Truyền miệng là vậy, nhưng liệu cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không? Bài viết này sẽ giúp bạn bóc tách từng lớp thông tin, từ nguồn gốc, đặc tính đến công dụng và mặt trái của loại cây này, dựa trên các nguồn khoa học đã được kiểm chứng.
Cây thần kỳ là gì?
Trước khi đánh giá tính “thần kỳ”, chúng ta cần hiểu rõ cây này thực chất là gì, bắt nguồn từ đâu, và tại sao lại gây sốt.
Cây thần kỳ, tên khoa học là Synsepalum dulcificum, có nguồn gốc từ Tây Phi - nơi người bản địa đã dùng quả cây này từ hàng trăm năm trước để trung hòa vị chua trong thức ăn. Loại cây này cao khoảng 2 - 4m, ra trái nhỏ, màu đỏ, hình bầu dục.

Cây thần kỳ là gì? (Ảnh: Long Châu)
Điểm khiến cây này nổi bật chính là một loại glycoprotein trong quả có tên miraculin. Khi bạn ăn quả thần kỳ, miraculin bám vào các gai vị giác và làm cho các vị chua (như chanh, giấm) trở nên ngọt lịm trong khoảng 30 phút đến 1 tiếng.
Dù có cái tên gợi sự kỳ diệu, nhưng hiệu ứng ngọt ngào đó chỉ là ảo giác vị giác, không phải thực sự thay đổi hóa học của thức ăn.
Cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không?
Tác dụng "biến chua thành ngọt" chắc chắn rất thú vị, nhưng liệu chừng đó có đủ để cây này được gọi là "thần kỳ"? Để trả lời cho câu hỏi “Cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không?”, hãy cùng nhìn vào một số góc độ chính.
Khả năng thay đổi vị giác tạm thời
Đây là lý do chính khiến cây thần kỳ nổi tiếng. Khi ăn quả thần kỳ, các thực phẩm có vị chua như chanh tươi, giấm táo, dâu tằm,... đều trở nên ngọt thanh. Cảm giác này khiến nhiều người không tin nổi vị giác của mình. Tuy nhiên, hiệu ứng này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, hoàn toàn không có tác động lâu dài lên vị giác hay hệ tiêu hóa.
Điều thú vị là hiện tượng này không chỉ là mẹo dân gian. Nhiều nghiên cứu, đặc biệt từ National Institutes of Health (NIH), đã xác nhận tác động của miraculin lên thụ thể vị chua trong miệng.

Cây thần kỳ có thực sự thần kỳ khi giúp thay đổi vị giác tạm thời (Ảnh: Medlatec)
Hỗ trợ người mắc bệnh tiểu đường và xạ trị
Một trong những ứng dụng y học tiềm năng của cây thần kỳ là giúp bệnh nhân đang điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị ăn ngon miệng hơn. Nhiều bệnh nhân thường bị thay đổi vị giác, khiến đồ ăn mất đi hương vị hoặc có vị kim loại. Việc dùng quả thần kỳ trước khi ăn giúp họ cảm nhận vị ngon trở lại.
Tương tự, một số người mắc tiểu đường chọn dùng quả thần kỳ thay thế cho đường, vì vị ngọt cảm nhận được không làm tăng đường huyết. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng quả này không thay thế được thực phẩm chức năng hay thuốc điều trị. Việc dùng lâu dài vẫn chưa được chứng minh là an toàn tuyệt đối.
Thực sự "thần kỳ" hay chỉ là chiêu truyền thông?
Thành thật mà nói, phần lớn hiệu ứng kỳ diệu của cây này đến từ việc... truyền tai nhau. Cái tên “thần kỳ” dễ khiến người ta lầm tưởng về khả năng chữa bệnh, tăng cường sức khỏe hay thậm chí là giảm cân, thải độc.
Nhưng hiện tại, chưa có nghiên cứu khoa học chính thức nào khẳng định cây này có khả năng như một “siêu thực phẩm”. Vì vậy, khi hỏi “Cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không?”, câu trả lời nên là có phần thú vị, nhưng không đến mức nhiệm màu như tên gọi gợi lên.

Cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không? (Ảnh: Tổng hợp)
Những điều cần biết trước khi sử dụng cây thần kỳ
Từ những chia sẻ trên, rõ ràng cây thần kỳ không phải “thần dược” vạn năng. Vậy người tiêu dùng cần lưu ý gì khi muốn thử trải nghiệm loại quả này?
- Không dùng thay thế thuốc: Cây thần kỳ không chữa được bệnh. Dù có thể hỗ trợ một số tình huống ăn uống, nhưng không nên xem đây là phương pháp điều trị.
- Không dùng quá liều hoặc liên tục: Vì chưa có nhiều nghiên cứu về ảnh hưởng lâu dài, nên bạn không nên ăn quả thần kỳ mỗi ngày. Một số người dùng quá mức còn phản ánh cảm giác rát họng hoặc khó chịu ở dạ dày.
- Cẩn thận với hàng giả, không rõ nguồn gốc: Nhu cầu tăng cao khiến nhiều nơi rao bán “quả thần kỳ” không rõ xuất xứ, đặc biệt là dạng viên nén hoặc chiết xuất. Nếu muốn thử, hãy chọn sản phẩm có giấy kiểm định an toàn thực phẩm hoặc đơn giản là chọn mua quả tươi từ nguồn trồng đáng tin cậy.
FAQ - Câu hỏi thường gặp về cây thần kỳ có thực sự thần kỳ
Cây thần kỳ có thực sự làm thay đổi vị giác?
Có, nhưng chỉ tạm thời. Thành phần miraculin trong quả làm thay đổi cách cơ thể bạn cảm nhận vị chua, khiến các món chua thành ngọt trong vòng 30 phút – 1 giờ sau khi ăn.
Cây thần kỳ có giúp giảm cân hoặc chữa bệnh không?
Hiện không có nghiên cứu nào xác nhận khả năng giảm cân hay chữa bệnh của cây thần kỳ. Bạn không nên lạm dụng hoặc thay thế thuốc bằng loại quả này.
Có nên trồng cây thần kỳ tại nhà?
Có thể, nếu bạn tò mò và muốn thử trải nghiệm. Cây này dễ trồng ở vùng nhiệt đới, ưa nắng và đất thoát nước tốt. Tuy nhiên, hãy tìm hiểu kỹ nguồn giống uy tín và tránh mua sản phẩm trôi nổi.
Tạm kết, cây thần kỳ chắc chắn có một điểm đặc biệt thú vị khiến nhiều người tò mò – khả năng “biến chua thành ngọt” nhờ thành phần miraculin. Nhưng nếu hỏi cây thần kỳ có thực sự thần kỳ như tên gọi không thì câu trả lời công bằng sẽ là: thần kỳ một cách có giới hạn. Đừng xem đây là “thuốc tiên”, mà hãy nhìn nhận đúng vai trò của nó - một trải nghiệm vị giác thú vị và có thể hữu ích trong một số tình huống nhất định, nhưng không nên thần thánh hóa quá mức.
Xem thêm: