Không ít cha mẹ hoang mang khi chứng kiến con mình nôn trớ liên tục, đặc biệt trong giai đoạn sơ sinh và dưới 3 tuổi. Dù phần lớn các trường hợp nôn trớ là lành tính nhưng nếu không biết làm thế nào để giảm nôn trớ ở trẻ, bạn rất dễ lúng túng và vô tình khiến bé mệt mỏi hơn. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý an toàn, hiệu quả trong bài viết dưới đây!
Vì sao trẻ hay bị nôn trớ và có đáng lo không?
Ở trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 12 tháng tuổi, hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Dạ dày bé còn nằm ngang, van đóng mở giữa thực quản và dạ dày chưa vững nên dễ khiến thức ăn trào ngược.
Một số nguyên nhân sinh lý thường gặp ở trẻ nhỏ:
- Bé bú sữa quá no hoặc bú sai tư thế.
- Vận động mạnh sau ăn hoặc thay đổi tư thế quá đột ngột.
- Nuốt phải nhiều không khí khi bú bình.
Tuy nhiên, nếu nôn đi kèm với các dấu hiệu như sốt, tiêu chảy, mệt lả, bỏ bú, bạn cần đưa bé đến bác sĩ để loại trừ khả năng bé bị viêm ruột, dị ứng hoặc rối loạn tiêu hóa.

Trẻ nôn trớ có thể do sinh lý bình thường nhưng cũng có khi là tín hiệu bất thường cần cảnh giác (Ảnh: Tập đoàn Y tế Phương Châu)
Làm thế nào để giảm nôn trớ ở trẻ một cách an toàn?
Giảm nôn trớ không cần dùng thuốc nếu áp dụng đúng các phương pháp chăm sóc nhẹ nhàng, phù hợp với từng độ tuổi.
Điều chỉnh cách cho bú và ăn uống
Bú và ăn sai cách là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị nôn trớ. Thay đổi tư thế, cữ ăn và cách cho bé ăn có thể cải thiện rõ rệt tình trạng này.
- Cho bé bú đúng tư thế: Giữ phần đầu và cổ bé cao hơn dạ dày, tránh tư thế nằm ngang khi bú.
- Không ép bé ăn no: Chia nhỏ cữ bú hoặc bữa ăn trong ngày, cho bé ăn từ tốn, tránh hấp tấp.
- Vỗ ợ hơi sau mỗi bữa bú: Đặt bé đứng sát vào ngực bạn, vỗ nhẹ lưng từ dưới lên trên. Điều này giúp đẩy khí ra ngoài, hạn chế trào ngược.
Thay đổi tư thế ngủ và vận động hợp lý
Sau khi ăn, bé cần được giữ yên, nằm đúng tư thế để ngăn trào ngược. Vận động mạnh ngay sau bú có thể làm tình trạng nôn trớ nghiêm trọng hơn.
- Cho bé nằm nghiêng bên trái hoặc đầu cao nhẹ sau khi ăn: Điều này giúp dạ dày co bóp hiệu quả hơn, hạn chế trào ngược.
- Không để bé vận động mạnh, bồng bế lắc lư sau khi bú: Cần giữ yên bé trong khoảng 20–30 phút sau bữa.
Theo dõi loại sữa hoặc thực phẩm bổ sung
Không phải mọi loại sữa đều phù hợp với cơ địa từng bé. Một số trẻ bị dị ứng hoặc không dung nạp sữa sẽ phản ứng bằng cách nôn trớ thường xuyên. Vậy làm thế nào để giảm nôn trớ ở trẻ?
- Nếu nghi ngờ sữa không phù hợp, cần đổi loại: Có thể chuyển sang sữa thủy phân, lactose-free hoặc theo chỉ định bác sĩ.
- Thực phẩm ăn dặm cũng cần dễ tiêu: Ưu tiên cháo loãng, khoai nghiền, rau củ nấu nhừ, tránh các món nhiều dầu mỡ hay chất đạm khó tiêu.
Giữ không gian yên tĩnh, thoáng mát
Trẻ nhỏ dễ bị ảnh hưởng bởi thay đổi nhiệt độ và âm thanh xung quanh. Môi trường quá ồn ào hoặc nhiệt độ không phù hợp cũng có thể kích thích bé nôn nhiều hơn.
- Duy trì phòng thoáng khí, sạch sẽ: Độ ẩm và nhiệt độ ổn định giúp bé dễ chịu hơn sau mỗi cữ bú.
- Tránh tạo áp lực cho trẻ khi ăn: Bữa ăn nên là thời gian vui vẻ, không nên ép ăn hay dọa nạt khiến trẻ căng thẳng.

Nôn trớ sẽ giảm rõ rệt nếu cha mẹ kiên trì điều chỉnh từng thói quen nhỏ hằng ngày (Ảnh: Vinmec)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về làm thế nào để giảm nôn trớ ở trẻ
Trước khi sử dụng bất kỳ biện pháp can thiệp nào, hãy cùng điểm qua những thắc mắc thường gặp dưới đây để hiểu rõ hơn về tình trạng nôn trớ ở bé.
-
Trẻ bị nôn trớ nhiều lần trong ngày có nguy hiểm không?
Nếu chỉ nôn nhẹ sau bú và bé vẫn tăng cân, ngủ tốt thì không đáng lo. Nhưng nếu nôn kèm sốt, mệt mỏi, bỏ ăn thì nên đưa bé đi khám sớm.
-
Có nên dùng men tiêu hóa hoặc thuốc chống nôn cho bé?
Không nên tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khóa. Việc lạm dụng có thể gây ra hệ lụy không mong muốn.
-
Bao lâu thì nôn trớ sinh lý sẽ tự hết?
Phần lớn trẻ hết nôn trớ sinh lý khi qua 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, có bé kéo dài tới 1 tuổi. Miễn là bé vẫn bú, tăng cân và ngủ tốt thì không cần quá lo.
Xem thêm: