Tại sao những người uống nhiều rượu dễ mắc các bệnh về gan? Việc tiêu thụ rượu bia thường xuyên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn gây áp lực lớn lên gan, cơ quan chính trong việc chuyển hóa cồn. Khi gan phải làm việc quá sức để xử lý cồn, nguy cơ mắc các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan sẽ tăng cao, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Tại sao những người uống nhiều rượu dễ mắc các bệnh về gan?
Để hiểu rõ hơn về sức khỏe gan, cần tìm hiểu nguyên nhân tại sao những người uống nhiều rượu dễ mắc các bệnh về gan.
Chức năng chuyển hóa rượu của gan
Gan là một bộ phận đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu trong cơ thể, bao gồm việc sản xuất các yếu tố tự nhiên giúp chữa bệnh, tạo ra yếu tố đông máu, cùng với việc sử dụng và lưu trữ glycogen, cũng như chuyển hóa protein và lipid từ thức ăn. Hơn nữa, gan còn đóng vai trò như một cỗ máy chuyển hóa, loại bỏ độc tố trong máu, sản xuất protein, enzyme và hormone để bảo vệ cơ thể khỏi các nguy cơ nhiễm trùng.
Chức năng chuyển hóa rượu của gan (Nguồn: Báo Thanh Niên)
Rượu có tác động xấu tới gan như thế nào?
Khi rượu vào cơ thể, gan có khả năng chuyển hóa hơn 90% lượng cồn, phần còn lại sẽ được thải ra qua mồ hôi, nước tiểu và hơi thở. Đối với người khỏe mạnh, quá trình chuyển hóa toàn bộ lượng đồ uống chứa cồn thường mất khoảng 1 giờ. Tuy nhiên, nếu nồng độ cồn trong máu cao, thời gian cần thiết để đào thải sẽ kéo dài hơn. Đáng chú ý, gan chỉ có thể xử lý một lượng cồn nhất định, vì vậy việc uống quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng cồn không được chuyển hóa ứ đọng trong máu, gây ảnh hưởng xấu đến tim và gan.
Mặc dù chưa có nghiên cứu nào xác định chính xác mức độ gây hại của cồn đối với gan khi tiêu thụ nhiều rượu bia, nhưng đã có một số giả thuyết được đề xuất để giải thích vấn đề này như sau:
Góp phần gây ra các phản ứng viêm
Tình trạng viêm là một phản ứng cục bộ của cơ thể nhằm đáp ứng với tổn thương mô hoặc các tác nhân lạ gây hại, giúp bảo vệ cơ thể trước sự xâm nhập của vi sinh vật gây bệnh. Viêm gan là một tình trạng điển hình do tiêu thụ rượu bia gây ra.
Quá trình viêm gan bắt đầu khi tế bào gan giải phóng các hóa chất để thu hút tế bào bạch cầu hoặc thực bào đến khu vực bị tổn thương. Nếu tiêu thụ quá nhiều rượu bia, khả năng thẩm thấu của nội độc tố tại đường ruột sẽ tăng lên. Nội độc tố này sẽ được lưu thông và hấp thụ vào máu qua gan, nơi chúng kích thích các tế bào Kupffer giải phóng hóa chất, khởi phát quá trình viêm, từ đó gây hại trực tiếp cho gan và các mô khác trong cơ thể.
Góp phần gây ra các phản ứng viêm (Nguồn: Báo Tuổi trẻ)
Chuyển hóa các chất độc hại
Nhờ quá trình oxy hóa, gan có khả năng chuyển hóa rượu thành acetaldehyd, một chất có độc tính cao. Do đó, khi tiêu thụ nhiều rượu, gan phải làm việc nhiều hơn để thải loại chúng, dẫn đến sự gia tăng acetaldehyd và ảnh hưởng tiêu cực đến tế bào gan. Sau nỗ lực tự phục hồi, gan có thể phát triển tình trạng viêm và sẹo.
Về mặt stress oxy hóa, tác hại của rượu đối với gan có thể được lý giải như sau: các chất chuyển hóa độc hại trong bia rượu có khả năng làm tổn thương tế bào gan bằng cách sản sinh ra nhiều gốc tự do, đồng thời làm cạn kiệt nguồn chất chống oxy hóa của cơ thể, dẫn đến cái chết hàng loạt của các tế bào lành do stress oxy hóa.
Gốc tự do có khả năng phản ứng cao và một phần nhỏ trong số chúng là sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất bình thường, thường nhanh chóng bị loại bỏ bởi các chất chống oxy hóa trong tế bào. Nếu lượng gốc tự do sản sinh vượt quá khả năng tự bảo vệ của cơ thể hoặc không giảm bớt nồng độ chất chống oxy hóa, chúng sẽ dẫn đến cái chết của tế bào. Nguyên nhân là do gốc tự do làm thay đổi tín hiệu trong tế bào, ảnh hưởng trực tiếp đến ADN và quá trình tổng hợp protein.
Vì vậy, việc tiêu thụ quá nhiều bia rượu sẽ làm giảm nồng độ chất chống oxy hóa trong cơ thể, khiến tế bào gan dễ bị tổn thương hơn.
Một số bệnh lý xấu của gan do rượu gây ra
Việc uống rượu bia kéo dài sẽ khiến gan dần bị thoái hóa, làm tăng men gan và dẫn đến các bệnh như viêm gan, xơ gan, thậm chí có thể gây tử vong do xuất huyết tiêu hóa hoặc suy gan. Càng tiêu thụ nhiều rượu bia, nguy cơ mắc các bệnh gan càng cao. Một số bệnh gan phổ biến bao gồm:
Bệnh lý: Gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh gan phổ biến, chiếm tới 90% các trường hợp bệnh gan liên quan đến rượu. Khi lượng rượu bia tiêu thụ vượt quá mức cho phép, mỡ trong gan sẽ tích tụ ngày càng nhiều. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành viêm gan do rượu hoặc xơ gan do rượu.
Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh gan phổ biến (Nguồn: Sở Y tế)
Bệnh lý: Viêm gan
Bệnh ở giai đoạn nhẹ thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, và thường chỉ được phát hiện khi có sự gia tăng men gan trong máu. Viêm gan do rượu mãn tính làm cho tế bào gan dần suy yếu, cuối cùng có thể dẫn đến xơ gan.
Bệnh lý: Xơ gan
Xơ gan là tình trạng gan bị xơ hóa, trong đó các mô xơ thay thế mô gan bình thường, dẫn đến việc gan mất đi chức năng vốn có. Những mô xơ này còn cản trở lưu thông máu bình thường đến gan.
Nếu quá trình này kéo dài mà không có biện pháp can thiệp, sẽ xảy ra sự gia tăng mô xơ vượt quá khả năng tái tạo của gan, hình thành mô sẹo vĩnh viễn không thể phục hồi. Ở những bệnh nhân xơ gan nặng, hội chứng tăng áp tĩnh mạch cửa có thể xuất hiện, với các triệu chứng như báng bụng và tuần hoàn bàng hệ. Nguy cơ nghiêm trọng nhất là phát triển ung thư gan.
Xơ gan là tình trạng gan bị xơ hóa (Nguồn: Sức khoẻ đời sống)
Bệnh lý: Ung thư gan
Đây là loại bệnh gan nguy hiểm nhất, phát triển trên nền xơ gan. Hầu hết bệnh nhân ung thư gan chỉ được chẩn đoán khi khối u đã lớn và xuất hiện các triệu chứng rõ rệt. Nếu không được điều trị, ung thư gan có thể dẫn đến tử vong trong vòng 6 đến 12 tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên, tiến triển thành suy gan nặng, gây ra hôn mê gan và xuất huyết nghiêm trọng.
Một số cách hạn chế tác hại do rượu gây ra với gan
Theo ước tính, nếu nam giới tiêu thụ trên 60g cồn mỗi ngày và nữ giới trên 40g cồn, nguy cơ mắc các vấn đề về gan do bia rượu sẽ tăng cao. Hơn nữa, việc uống bia rượu kéo dài kết hợp với chế độ ăn uống không điều độ có thể dẫn đến suy dinh dưỡng nặng, làm cơ thể thiếu chất và vitamin. Điều này càng làm giảm khả năng giải độc của cơ thể và ảnh hưởng xấu đến quá trình tái tạo tế bào gan bị tổn thương.
Nhập hàng tạp hóa dễ dàng - giá ưu đãi!
Vì vậy, để giảm thiểu tác hại nghiêm trọng của bia rượu đối với gan, bạn nên chọn các loại đồ uống có độ cồn dưới 30 độ. Đồng thời, nên kết hợp ăn tinh bột và đạm trong quá trình uống để hỗ trợ chuyển hóa rượu và bảo vệ gan. Rau xanh cũng là thực phẩm giàu chất xơ, giúp giảm tốc độ hấp thụ rượu; vì vậy, nên bổ sung thêm rau trong khi uống.
Nên chọn các loại đồ uống có độ cồn dưới 30 độ (Nguồn: F24 Vietnam)
Một lưu ý quan trọng là sau khi uống bia rượu, không nên sử dụng thuốc hạ sốt hoặc thuốc giảm đau có chứa paracetamol, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc và suy gan, thậm chí đe dọa tính mạng.
Nếu buộc phải uống rượu bia, tốt nhất là uống khi bụng đói và sau đó bổ sung nước ép trái cây để trung hòa cồn và giải rượu nhanh chóng. Những người mắc bệnh gan do bia rượu cần ngừng sử dụng loại đồ uống này nếu muốn bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình.
Như vậy, bài viết đã cùng bạn đọc tìm hiểu lý do tại sao những người uống nhiều rượu dễ mắc các bệnh về gan? Hy vọng bạn đọc đã có cho mình những thông tin cần thiết, từ đó hạn chế được những tác động xấu của rượu đối với gan.
Xem thêm
.png)
