Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ, tuy nhiên người lớn cũng có thể mắc nếu chưa từng nhiễm bệnh hoặc chưa tiêm vaccine. Nhiều người cho rằng, một khi đã từng bị thủy đậu thì sẽ có miễn dịch suốt đời. Nhưng trên thực tế, vẫn có những trường hợp bị thủy đậu lần thứ 2. Vậy tại sao lại bị thủy đậu lần 2? Có nguy hiểm hơn lần đầu không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Thủy đậu là gì?
Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm do virus Varicella-zoster gây ra. Virus này chủ yếu tấn công qua đường hô hấp, tiếp xúc với dịch từ nốt mụn hoặc giọt bắn từ người bệnh. Bệnh có đặc điểm dễ nhận biết như: sốt nhẹ, mệt mỏi, sau đó xuất hiện các nốt ban đỏ nhỏ, nhanh chóng chuyển thành mụn nước gây ngứa ngáy, khó chịu.
Bệnh thường diễn ra trong vòng 7–10 ngày và tự khỏi. Sau khi khỏi, người bệnh sẽ có kháng thể chống lại virus Varicella-zoster, giúp giảm nguy cơ tái nhiễm.
Bệnh thủy đậu gây ra sốt nhẹ và mệt mỏi
Tại sao vẫn có người bị thủy đậu lần 2?
Dù thủy đậu thường chỉ mắc một lần trong đời, nhưng vẫn có những trường hợp bị tái nhiễm. Một số nguyên nhân giải thích hiện tượng này bao gồm:
Miễn dịch chưa đủ mạnh
Ở một số người, hệ miễn dịch không phản ứng đủ mạnh để tạo ra kháng thể bảo vệ dài lâu. Điều này thường xảy ra với:
-
Trẻ nhỏ mắc thủy đậu khi còn quá bé (dưới 1 tuổi)
-
Người có hệ miễn dịch suy giảm do bệnh lý (HIV/AIDS, ung thư...) hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch kéo dài
Chẩn đoán nhầm lần đầu
Không ít người nhầm lẫn thủy đậu với các bệnh có triệu chứng tương tự như:
-
Tay chân miệng
-
Dị ứng da
-
Zona thần kinh
Việc chẩn đoán nhầm khiến họ tưởng mình đã từng bị thủy đậu, nhưng thực tế thì chưa, và khi tiếp xúc với virus lần đầu, họ mới thực sự mắc bệnh.
Virus biến chủng hoặc cơ thể yếu đi
Dù ít phổ biến, nhưng virus Varicella-zoster cũng có thể biến đổi gen nhẹ, khiến hệ miễn dịch không nhận diện được để bảo vệ cơ thể. Ngoài ra, tuổi tác và các yếu tố làm suy yếu sức đề kháng cũng góp phần làm giảm khả năng phòng bệnh.
Dấu hiệu nhận biết bị thủy đậu lần 2
Ở lần mắc thứ 2, các triệu chứng có thể khác hoặc nhẹ hơn so với lần đầu, khiến người bệnh dễ bỏ qua. Một số dấu hiệu cần lưu ý:
-
Sốt nhẹ hoặc không sốt
-
Nổi mẩn đỏ, phát ban có thể rải rác, không dày đặc như lần đầu
-
Ngứa và đau tại vùng da bị tổn thương
-
Cảm giác mệt mỏi, khó chịu kéo dài
Đặc biệt, nếu tái phát ở người trưởng thành, thủy đậu có thể gây biến chứng nghiêm trọng hơn so với trẻ em.
Thủy đậu lần 2 có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào sức khỏe nền của người bệnh và cách xử lý:
-
Ở người có sức đề kháng tốt: Triệu chứng thường nhẹ, ít biến chứng, có thể tự khỏi trong vài ngày.
-
Ở người có hệ miễn dịch suy yếu: Nguy cơ biến chứng cao hơn như viêm phổi, nhiễm trùng da, viêm màng não…
Ngoài ra, thủy đậu lần 2 có thể dễ nhầm lẫn với zona thần kinh – một biến chứng do virus Varicella-zoster tái hoạt động, thường xảy ra ở người từng bị thủy đậu. Zona thường xuất hiện thành từng cụm mụn nước kèm đau rát dữ dội ở 1 bên cơ thể.
Thủy đậu có thể dẫn tới bệnh zona thần kinh
Cách phòng ngừa tái mắc thủy đậu
Để hạn chế nguy cơ bị thủy đậu lần 2, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
Tiêm vaccine
Ngay cả khi từng bị thủy đậu, việc tiêm vaccine vẫn giúp củng cố miễn dịch, đặc biệt ở người có sức đề kháng yếu hoặc chưa chắc chắn về lần mắc trước.
-
Vaccine thủy đậu có hiệu quả phòng bệnh lên đến 90%
-
Đối với người lớn, có thể tiêm 1–2 mũi tùy theo hướng dẫn của bác sĩ
Giữ gìn vệ sinh cá nhân
Để phòng tránh thủy đậu, việc giữ gìn vệ sinh cá nhân đóng vai trò rất quan trọng. Bạn nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với người nghi nhiễm. Tránh dùng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, cốc uống nước hay đồ dùng sinh hoạt với người đang có dấu hiệu mắc bệnh. Ngoài ra, khi cần tiếp xúc gần với người bệnh hoặc môi trường dễ lây nhiễm, bạn nên đeo khẩu trang để giảm nguy cơ lây lan virus.
Tăng cường sức đề kháng
Song song với đó, việc tăng cường sức đề kháng cũng giúp cơ thể chống chọi tốt hơn với virus gây bệnh. Hãy duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu vitamin. Đồng thời, bạn nên tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc và biết cách kiểm soát căng thẳng để giữ cho hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh.
Cách xử lý khi nghi ngờ bị thủy đậu lần 2
Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ thủy đậu, hãy:
-
Cách ly để tránh lây nhiễm cho người khác
-
Không gãi các nốt mụn nước để hạn chế nhiễm trùng
-
Sử dụng thuốc hạ sốt, kháng virus nếu được bác sĩ kê toa
-
Tăng cường uống nước và bổ sung vitamin C
Trường hợp có dấu hiệu nghiêm trọng như: khó thở, sốt cao liên tục, mụn nước loét lan rộng… bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Tóm lại, mặc dù hiếm, nhưng việc bị thủy đậu lần 2 là hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu hoặc chưa từng tiêm phòng. Hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý khi bị tái nhiễm sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe bản thân và người thân một cách hiệu quả hơn. Nếu có nghi ngờ hoặc triệu chứng bất thường, hãy chủ động đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Xem thêm
.png)
