Ẩm thực chay không chỉ dành riêng cho người theo đạo, tín ngưỡng tâm linh mà đang ngày càng trở nên phổ biến nhờ lợi ích sức khỏe và tính bền vững với môi trường. Nhưng một số người mới làm quen với chế độ ăn chay có thể sẽ đặt ra thắc mắc: “Đồ ăn chay thường được làm từ gì?”. Hãy cùng khám phá các nhóm nguyên liệu chính thường xuất hiện trong bữa ăn chay và lý do vì sao chúng được lựa chọn thay thế cho các món mặn truyền thống qua bài viết sau.
Nhóm nguyên liệu chính trong đồ ăn chay
Cùng điểm qua những nhóm nguyên liệu cơ bản thường xuyên xuất hiện trong ẩm thực chay.
Đậu và các sản phẩm từ đậu
Đây là nhóm nguyên liệu giàu đạm thực vật, có thể thay thế thịt trong nhiều món ăn.
- Đậu nành: Dùng để làm đậu hũ, tàu hũ ky, sữa đậu nành, tương hột, chao,...
- Đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen: Dùng trong các món chè, xôi, súp, nhân bánh,...
- Đậu hũ (tofu): Dễ nấu, dễ chế biến thành các món chiên, kho, xào, hấp.
- Tàu hũ ky: Thường dùng làm giò chay, chả chay hoặc giả da gà, da vịt trong món giả mặn.
Nấm và rong biển
Nếu các món chay cần nguyên liệu tạo vị ngọt tự nhiên, thanh đạm thì nấm và rong biển chính là hai lựa chọn phổ biến.
- Nấm rơm, nấm bào ngư, nấm đùi gà, nấm đông cô: Thường dùng thay cho thịt, tạo nên hương vị umami.
- Rong biển khô, tươi: Giàu khoáng chất, dùng trong canh, súp, salad chay.
Nấm và rong biển giúp tạo vị umami cho món chay (Ảnh: Rong biển)
Các loại rau củ và tinh bột
Không thể thiếu trong mọi bữa ăn chay, rau củ là nền tảng của chế độ ăn lành mạnh.
- Cà rốt, củ cải, su su, bí đỏ, khoai tây: Thường dùng làm món canh, súp, hầm.
- Các loại rau lá xanh: Cung cấp chất xơ và vitamin như cải bó xôi, cải ngọt, rau muống.
- Tinh bột từ gạo, bún, miến, bánh mì, mì căn: Là thành phần no bụng trong bữa ăn chay.
Các nguyên liệu chế biến giả mặn phổ biến
Đồ ăn chay hiện đại không còn giới hạn ở các món luộc, hấp đơn giản. Rất nhiều người ăn chay trường hoặc bán phần vẫn yêu thích những món giả mặn như chả chay, thịt kho tàu chay, cá kho chay,... Vậy đồ ăn chay thường được làm từ gì để có thể “biến hóa” giống món mặn đến vậy?
- Mì căn (seitan): Mì căn là gluten từ bột mì có kết cấu dai, dẻo, dễ tạo hình giống thịt gà, thịt bò. Mì căn thường được kho, nướng, xào.
- Bột năng, bột mì và đậu phộng: Khi kết hợp các loại bột này với gia vị, bạn có thể làm được giò chay, nem chay, bánh chay,… thậm chí cả cá viên chay hoặc thịt quay chay.
- Tảo biển, dầu mè, gia vị tự nhiên: Dùng để tạo mùi và vị giống hải sản hoặc nước dùng từ xương. Một số món canh chay vẫn có vị ngọt thanh nhờ tảo bẹ và củ quả ninh kỹ.
Mì căn dùng trong các món kho, xào (Ảnh: FPT Shop)
Vì sao nguyên liệu chay được ưa chuộng?
Bên cạnh hương vị đa dạng và dễ chế biến, những nguyên liệu trong ẩm thực chay còn được đánh giá cao nhờ nhiều lợi ích thiết thực đối với sức khỏe và môi trường.
- Dễ tiêu hóa, ít gây hại cho hệ tim mạch: Các món chay thường ít cholesterol, phù hợp với người cao tuổi, người có bệnh nền.
- Nguồn đạm thực vật lành mạnh: Đậu nành, nấm và rau xanh không chỉ cung cấp protein mà còn giàu chất xơ và vi khoáng.
- Giảm áp lực lên môi trường: Sản xuất thực phẩm chay thường tiêu tốn ít nước, năng lượng và không phát thải khí nhà kính như chăn nuôi công nghiệp.
Đồ ăn chay thanh đạm tốt cho sức khỏe (Ảnh: Sức khỏe đời sống)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về đồ ăn chay thường được làm từ gì
1. Đồ ăn chay có đủ chất dinh dưỡng không?
Có. Nếu ăn đa dạng các loại đậu, rau xanh, ngũ cốc nguyên cám và bổ sung các chất như vitamin B12 hoặc omega-3 từ hạt lanh, người ăn chay vẫn đảm bảo được nhu cầu dinh dưỡng đầy đủ.
2. Mì căn và đậu hũ có thể thay thế hoàn toàn thịt không?
Ở một mức độ nhất định, mì căn và đậu hũ có thể cung cấp lượng đạm tương đương thịt. Tuy nhiên, bạn nên kết hợp thêm các loại đậu, hạt, ngũ cốc để đảm bảo cân bằng các axit amin thiết yếu.
3. Có phải đồ ăn chay nào cũng tốt cho sức khỏe?
Không hẳn. Một số món chay công nghiệp có thể chứa phụ gia, chất bảo quản hoặc quá nhiều dầu, muối. Tốt nhất, bạn nên ưu tiên thực phẩm tươi, nấu tại nhà để kiểm soát thành phần dinh dưỡng.
Hi vọng sau bài viết này, bạn đã có câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi đồ ăn chay thường được làm từ gì. Dù bạn là người ăn chay trường, ăn chay vì sức khỏe hay chỉ muốn đổi vị, đừng ngần ngại khám phá thêm nhiều công thức chay thú vị từ những nguyên liệu tự nhiên sẵn có.
Xem thêm:
.jpg)
.png)
