Bất dung nạp lactose là tình trạng không hiếm gặp, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc người có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được nhận biết và điều chỉnh kịp thời, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sự phát triển thể chất. Một trong những câu hỏi phổ biến nhất là: Bất dung nạp lactose bao lâu thì hết? Câu trả lời phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này, cũng như cách chăm sóc và điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
Bất dung nạp lactose bao lâu thì hết? Câu trả lời tùy thuộc vào nguyên nhân
Không có một mốc thời gian cụ thể áp dụng cho mọi trường hợp, bởi mỗi người sẽ có một cơ địa khác nhau và nguyên nhân dẫn đến bất dung nạp lactose cũng không giống nhau. Dưới đây là hai nhóm nguyên nhân phổ biến nhất và thời gian hồi phục tương ứng.
Bất dung nạp lactose tạm thời do nhiễm trùng đường tiêu hóa
Đây là dạng phổ biến ở trẻ nhỏ, thường xảy ra sau khi trẻ bị tiêu chảy kéo dài, viêm ruột hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa. Khi đó, lớp nhung mao trong ruột non, nơi sản xuất enzyme lactase bị tổn thương, khiến cơ thể không tiêu hóa được lactose.
Trong trường hợp này, tình trạng bất dung nạp lactose thường chỉ kéo dài vài tuần đến vài tháng, tùy theo mức độ tổn thương ruột và tốc độ hồi phục của hệ tiêu hóa. Khi lớp niêm mạc ruột được tái tạo hoàn chỉnh, enzyme lactase sẽ hoạt động bình thường trở lại và các triệu chứng sẽ dần biến mất.

Bất dung nạp lactose tạm thời chỉ kéo dài vài tuần (Ảnh: Vinmec)
Phụ huynh không nên quá lo lắng, bởi nếu được chăm sóc đúng cách, đa số trẻ đều có thể hồi phục hoàn toàn mà không để lại di chứng lâu dài.
Bất dung nạp lactose bẩm sinh hoặc kéo dài
Trong một số trường hợp hiếm gặp, bất dung nạp lactose xảy ra ngay từ khi mới sinh do cơ thể không sản xuất đủ enzyme lactase. Đây là tình trạng bẩm sinh và thường kéo dài suốt đời. Tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người mắc có thể kiểm soát tốt triệu chứng bằng những cách sau:
- Hạn chế hoặc loại bỏ sữa và các sản phẩm chứa lactose khỏi chế độ ăn uống.
- Dùng các sản phẩm sữa không chứa lactose.
- Bổ sung enzyme lactase từ bên ngoài dưới dạng viên hoặc dạng lỏng trước khi dùng các thực phẩm có chứa lactose.
Nhờ các phương pháp này, người mắc có thể sống khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường mà không bị ảnh hưởng bởi tình trạng bất dung nạp.
Những yếu tố ảnh hưởng đến thời gian phục hồi
Ngoài nguyên nhân chính, còn có nhiều yếu tố khác tác động đến thời gian khỏi bệnh. Việc hiểu rõ các yếu tố này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc và theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ hoặc chính bản thân mình. Một số yếu tố ảnh hưởng đến câu trả lời cho thắc mắc bất dung nạp lactose bao lâu thì hết gồm:
- Chế độ ăn uống: Ăn uống lành mạnh, hạn chế lactose và tăng cường dưỡng chất hỗ trợ đường ruột hồi phục nhanh hơn.
- Tình trạng sức khỏe tổng thể: Cơ thể khỏe mạnh thường phục hồi nhanh hơn sau nhiễm trùng tiêu hóa.
- Tuổi tác: Trẻ em thường hồi phục nhanh hơn người lớn nhờ tốc độ tái tạo tế bào cao.
- Mức độ tổn thương niêm mạc ruột: Nếu tổn thương nặng, thời gian sản sinh lại enzyme lactase có thể kéo dài hơn bình thường.

Chế độ ăn uống phù hợp giúp thời gian bất dung nạp lactose rút ngắn lại (Ảnh: Kids Plaza)
Cách chăm sóc và hỗ trợ điều trị khi bị bất dung nạp lactose
Để giúp người bị bất dung nạp lactose hồi phục nhanh chóng và duy trì sức khỏe tốt, việc điều chỉnh chế độ ăn uống và chăm sóc đúng cách là rất quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý hữu ích.
Điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp
Một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp làm dịu hệ tiêu hóa và tránh làm nặng thêm triệu chứng.
- Giảm hoặc loại bỏ các thực phẩm giàu lactose, như sữa tươi, phô mai mềm, sữa đặc, kem.
- Ưu tiên các sản phẩm không chứa lactose, ví dụ: sữa đậu nành, sữa hạnh nhân, sữa yến mạch, sữa không lactose.
- Đọc kỹ nhãn mác sản phẩm, vì nhiều thực phẩm đóng gói có thể chứa lactose dưới dạng ẩn như whey, casein hoặc bột sữa.
Hỗ trợ tiêu hóa bằng enzyme lactase bổ sung
Nếu bạn hoặc trẻ nhỏ không muốn từ bỏ hoàn toàn sữa, có thể sử dụng enzyme lactase dạng viên hoặc nhỏ giọt trước khi ăn để hỗ trợ tiêu hóa lactose hiệu quả hơn. Sản phẩm này khá an toàn và được khuyến nghị trong nhiều trường hợp bất dung nạp nhẹ đến trung bình.

Hỗ trợ tiêu hóa bằng enzyme lactase dạng viên bổ sung (Ảnh: Ubuy Vietnam)
Bổ sung canxi và vitamin D từ nguồn khác
Khi hạn chế sữa, cơ thể dễ bị thiếu hụt canxi và vitamin D – hai chất rất quan trọng cho sự phát triển xương và răng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Bạn có thể bổ sung các dưỡng chất này từ những nguồn sau:
- Canxi: cải bó xôi, đậu phụ, hạt chia, cá hồi.
- Vitamin D: ánh nắng mặt trời, lòng đỏ trứng, nấm, thực phẩm bổ sung.
FAQ - Câu hỏi thường gặp về chủ đề bài viết
Dưới đây là một số câu hỏi mà người đọc thường thắc mắc khi tìm hiểu về chủ đề bất dung nạp lactose:
Làm sao phân biệt bất dung nạp lactose với dị ứng sữa?
Dị ứng sữa là phản ứng của hệ miễn dịch, còn bất dung nạp lactose là vấn đề tiêu hóa do thiếu enzyme. Dị ứng có thể gây phát ban, sưng môi, khó thở – trong khi bất dung nạp gây đầy hơi, tiêu chảy, đau bụng.
Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy kéo dài có phải là bất dung nạp lactose không?
Có thể. Nhiễm trùng đường tiêu hóa khiến enzyme lactase giảm sản xuất tạm thời. Nếu trẻ có dấu hiệu đầy hơi, phân chua, tiêu chảy khi dùng sữa, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để chẩn đoán.
Có thể chữa khỏi hoàn toàn bất dung nạp lactose không?
Nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng đường ruột, tình trạng này có thể hết sau vài tuần hoặc vài tháng. Tuy nhiên, bất dung nạp bẩm sinh thường kéo dài suốt đời nhưng có thể kiểm soát hiệu quả.
Tình trạng bất dung nạp lactose bao lâu thì hết không có một mốc thời gian chung áp dụng cho tất cả mọi người. Tùy vào nguyên nhân mà thời gian phục hồi sẽ khác nhau. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ bác sĩ và một chế độ ăn phù hợp, người mắc vẫn có thể sống khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường. Nếu bạn nghi ngờ bản thân hoặc con mình đang gặp vấn đề liên quan đến lactose, hãy chủ động tìm kiếm sự tư vấn y tế sớm để được hỗ trợ kịp thời.
Xem thêm: