Vì sao 2/9 được chọn làm ngày Quốc khánh luôn là câu hỏi gợi nhiều cảm xúc và niềm tự hào cho mỗi người Việt. Ngày này không chỉ đánh dấu một cột mốc lịch sử mà còn khơi dậy ký ức về khoảnh khắc cả dân tộc hòa chung nhịp đập. Đằng sau quyết định ấy là câu chuyện thiêng liêng, chứa đựng ý nghĩa sâu xa mà bất cứ người Việt nào cũng nên hiểu rõ.
Ý nghĩa lịch sử và bối cảnh của ngày 2/9
Để hiểu vì sao 2/9 được chọn làm ngày Quốc khánh, chúng ta cần quay ngược dòng thời gian về bối cảnh đầy biến động trước và sau năm 1945. Đây là giai đoạn mà từng sự kiện nhỏ cũng góp phần tạo nên thời khắc trọng đại của dân tộc.
Bối cảnh trước ngày 2/9/1945
Trước 1945, đất nước ta trải qua hơn 80 năm đô hộ của thực dân Pháp. Chế độ thuộc địa áp bức về kinh tế, vơ vét tài nguyên và bóc lột sức lao động khiến đời sống nhân dân vô cùng khốn khổ. Khi Thế chiến II bùng nổ, phát xít Nhật tràn vào Đông Dương đã áp đặt ách thống trị kép lên người Việt.
Giai đoạn 1940–1945, nạn đói khủng khiếp khiến hơn 2 triệu đồng bào thiệt mạng. Trong cảnh “một cổ hai tròng”, nhân dân vừa chống đói, vừa kháng chiến. Lòng yêu nước và ý chí độc lập dâng cao đã tạo tiền đề cho Cách mạng Tháng Tám năm 1945 bùng nổ. Chỉ trong vòng 15 ngày, chính quyền đã về tay nhân dân cả nước, mở ra cơ hội ngàn năm có một để tuyên bố độc lập.
Sự kiện tại Quảng trường Ba Đình
Ngày 2/9/1945, Quảng trường Ba Đình trở thành trung tâm của cả dân tộc. Hàng chục vạn người từ khắp nơi đổ về, trên tay cờ đỏ sao vàng, băng rôn, khẩu hiệu. Bầu trời Hà Nội rực rỡ sắc cờ, hòa cùng tiếng hô vang dội “Độc lập! Tự do!” làm rung chuyển không gian.
Trên lễ đài, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Văn kiện lịch sử này tuyên bố với thế giới rằng dân tộc Việt Nam có quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc – những quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm.

Không khí tưng bừng kỷ niệm ngày Quốc khánh 2/9 tại Quảng trường Ba Đình (Ảnh: VTV)
Lý do 2/9 trở thành ngày Quốc khánh
Việc chọn 2/9 làm Quốc khánh không chỉ xuất phát từ sự kiện lịch sử trọng đại mà còn dựa trên tầm nhìn chính trị, giá trị tinh thần và ý nghĩa đoàn kết dân tộc.
Thời điểm thuận lợi và ý nghĩa chính trị
Ngày 15/8/1945, phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh vô điều kiện, tạo khoảng trống quyền lực ở Đông Dương. Đây là thời cơ vàng để cách mạng Việt Nam giành chính quyền mà không phải đối mặt với quân đội ngoại bang mạnh mẽ nào.
Chọn ngày 2/9 đúng thời điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập giúp hợp pháp hóa chính quyền cách mạng trước nhân dân và thế giới. Đây là thông điệp khẳng định: Việt Nam đã là một quốc gia độc lập, có chủ quyền và sẵn sàng hội nhập.
Giá trị tinh thần và sự thống nhất dân tộc
Ngày 2/9 không chỉ là mốc lịch sử mà còn là ngày hội của toàn dân tộc. Bất kể vùng miền, giai cấp hay tôn giáo, người Việt đều chung một niềm tự hào. Đây là dịp nhắc nhở mỗi người về trách nhiệm bảo vệ độc lập, giữ gìn chủ quyền và phát triển đất nước.
Việc lấy 2/9 làm Quốc khánh còn giúp gắn kết sức mạnh toàn dân, trở thành sợi dây liên kết giữa quá khứ hào hùng và hiện tại đổi mới. Điều này càng củng cố câu trả lời cho thắc mắc vì sao 2/9 được chọn làm ngày Quốc khánh.

Cờ đỏ sao vàng tung bay khắp nơi trong ngày 2/9 (Ảnh: Báo Người Lao Động)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về ngày 2/9
Dưới đây là những thắc mắc phổ biến liên quan đến Ngày Quốc khánh 2/9.
1. Ngày 2/9 có phải là ngày nghỉ lễ toàn quốc không?
Có. Theo Bộ luật Lao động Việt Nam, 2/9 là ngày nghỉ lễ, người lao động được nghỉ và hưởng nguyên lương.
2. Ngày 2/9/1945 diễn ra ở đâu?
Lễ Tuyên ngôn Độc lập diễn ra tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, trước sự chứng kiến của hàng chục vạn người dân.
3. Ngày 2/9 có ý nghĩa gì với thế hệ trẻ?
Đây là dịp để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng giá trị tự do, độc lập mà cha ông đã hy sinh để giành được.
Bài viết trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc vì sao 2/9 được chọn làm ngày Quốc khánh. Đó là thời khắc thiêng liêng, đánh dấu sự ra đời của một quốc gia độc lập. Từ ý nghĩa lịch sử đến giá trị tinh thần, ngày này luôn sống mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Mỗi dịp Quốc khánh, hãy cùng nhau trân trọng quá khứ, giữ gìn hiện tại và xây dựng tương lai vững bền cho đất nước.
Xem thêm: