Trong kinh doanh, điểm hòa vốn là một trong những chỉ số quan trọng nhất giúp xác định mốc doanh thu tối thiểu để không bị lỗ. Tuy nhiên, không ít người mới khởi sự kinh doanh lại hiểu sai hoặc tính sai chỉ số này, dẫn đến những quyết định sai lầm trong vận hành, định giá và đầu tư. Bài viết sau sẽ giúp bạn nhận diện 3 sai lầm khi tính điểm hòa vốn mà người mới thường vướng phải.
Vì sao điểm hòa vốn lại quan trọng đến vậy?
Trước khi phân tích những sai lầm, hãy cùng làm rõ vai trò của điểm hòa vốn trong kinh doanh. Đây là mức doanh thu tối thiểu để tổng thu nhập bằng đúng tổng chi phí - tức bạn không lời cũng không lỗ. Từ mốc này trở đi, doanh nghiệp mới bắt đầu có lợi nhuận thực sự.
Một khi tính sai điểm hòa vốn, mọi chiến lược về định giá, sản lượng tiêu thụ hay kế hoạch dòng tiền đều có thể bị chệch hướng. Đó là lý do hiểu đúng và tính đúng điểm hòa vốn là điều bắt buộc, đặc biệt với những người mới điều hành cửa hàng, siêu thị mini hay tạp hóa.
Điểm hòa vốn là cột mốc đánh dấu doanh nghiệp bắt đầu có lãi (Ảnh: Seneca)
Top 3 sai lầm khi tính điểm hòa vốn người mới dễ gặp phải
Dưới đây là 3 lỗi phổ biến nhất mà người mới thường vướng phải trong quá trình tính toán điểm hòa vốn:
Không phân biệt rõ chi phí cố định và chi phí biến đổi
Một lỗi cơ bản nhưng lại vô cùng phổ biến. Người mới thường cộng tất cả chi phí lại mà không phân loại chúng đúng cách.
- Chi phí cố định là những khoản không thay đổi dù bạn bán ít hay nhiều, như: tiền thuê mặt bằng, lương nhân viên, điện nước cơ bản.
- Chi phí biến đổi lại phụ thuộc vào sản lượng, như: chi phí nhập hàng, bao bì, phí vận chuyển hàng bán được.
Nếu không tách bạch hai loại chi phí này, công thức tính điểm hòa vốn sẽ không còn chính xác. Ví dụ: nếu bạn cộng cả chi phí nhập hàng vào phần chi phí cố định, điểm hòa vốn sẽ bị đội lên quá cao, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến cách định giá sản phẩm.
Chi phí cố định và biến đổi không được tách bạch dẫn đến sai lầm khi tính điểm hòa vốn (Ảnh: CareerViet)
Quên tính đến tỷ suất lợi nhuận gộp
Một lỗi khác là người mới thường dùng doanh thu tổng thể mà quên xem xét lợi nhuận trên từng sản phẩm.
Điểm hòa vốn phải được tính dựa trên tỷ suất lợi nhuận gộp, tức phần chênh lệch giữa giá bán và chi phí sản xuất/trực tiếp. Khi bỏ qua yếu tố này, bạn sẽ khó xác định được cần bán bao nhiêu sản phẩm để bù đắp chi phí cố định.
Một số người còn tính sai lợi nhuận vì không loại trừ các chương trình khuyến mãi, chiết khấu hay hao hụt hàng hóa, khiến tỷ suất lợi nhuận bị sai lệch so với thực tế.
Dựa vào phỏng đoán thay vì số liệu thực tế
Sai lầm này thường xuất hiện khi mới bắt đầu, do người kinh doanh chưa có dữ liệu đầy đủ. Tuy nhiên, việc ước chừng giá vốn, chi phí vận hành hay mức tiêu thụ dễ dẫn đến tính toán sai lệch rất lớn.
Nhiều người chỉ lấy số tròn hoặc theo "cảm tính" mà không dựa trên hóa đơn, số liệu thực, dẫn đến kết quả điểm hòa vốn không sát thực tế, từ đó kéo theo hàng loạt hệ quả trong chiến lược kinh doanh.
Làm sao để tránh sai lầm khi tính toán điểm hòa vốn?
Việc tính đúng điểm hòa vốn không chỉ giúp bạn biết khi nào bắt đầu có lãi mà còn là nền tảng để hoạch định các kế hoạch tài chính hiệu quả. Để tránh những sai lầm khi tính điểm hòa vốn, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
Chuẩn hóa dữ liệu tài chính ngay từ đầu
Khi có số liệu minh bạch, bạn sẽ dễ dàng kiểm soát chi phí và điều chỉnh hoạt động kinh doanh theo hướng có lợi.
- Ghi chép chi tiết các khoản chi – thu hằng ngày.
- Phân loại rõ ràng các loại chi phí.
- Sử dụng phần mềm quản lý bán hàng hoặc kế toán cơ bản để tổng hợp và lưu trữ dữ liệu.
Chuẩn hóa dữ liệu bằng công cụ là cách để tránh tính sai điểm hòa vốn (Ảnh: AllBusiness)
Tính toán điểm hòa vốn định kỳ
Điểm hòa vốn không nên là một phép tính làm duy nhất một lần. Do giá vốn, chi phí vận hành và lợi nhuận có thể thay đổi theo mùa hoặc chính sách bán hàng, hãy:
- Cập nhật lại định kỳ 1 quý/lần hoặc khi có thay đổi lớn về giá.
- Kiểm tra sát sao biến động chi phí biến đổi như nguyên vật liệu, chiết khấu…
Học hỏi từ người có kinh nghiệm
Nếu chưa tự tin, đừng ngại tham khảo:
- Các chuyên gia tư vấn tài chính.
- Chủ tiệm tạp hóa đã vận hành thành công.
- Các bài viết chuyên sâu từ nền tảng kinh doanh
Việc học từ người đi trước giúp bạn rút ngắn thời gian thử - sai, tránh được nhiều thất thoát không đáng có.
FAQ - Câu hỏi thường gặp về tính điểm hòa vốn
Dưới đây là một số thắc mắc thường gặp liên quan đến sai lầm trong khi tính điểm hòa vốn, giúp bạn củng cố lại kiến thức và áp dụng hiệu quả hơn.
Người mới nên tính điểm hòa vốn theo doanh thu hay theo sản lượng?
Tùy mục đích. Nếu muốn biết mức doanh thu tối thiểu cần đạt, bạn nên tính theo doanh thu. Nếu muốn biết phải bán bao nhiêu đơn vị sản phẩm để hòa vốn, hãy tính theo sản lượng.
Có cần tính điểm hòa vốn khi chỉ kinh doanh nhỏ lẻ?
Càng kinh doanh nhỏ càng nên tính. Vì chi phí hạn hẹp, nếu không kiểm soát điểm hòa vốn dễ dẫn đến thua lỗ mà không biết lý do.
Có phần mềm nào hỗ trợ tính điểm hòa vốn không?
Hiện có nhiều phần mềm kế toán và quản lý bán hàng (như KiotViet, Sapo, Misa…) có tính năng hỗ trợ tính điểm hòa vốn. Tuy nhiên, bạn vẫn cần cung cấp số liệu chính xác thì phần mềm mới cho ra kết quả đúng.
Tính điểm hòa vốn là một kỹ năng quan trọng trong quản lý kinh doanh nhưng rất dễ bị xem nhẹ hoặc làm sai nếu chưa có kinh nghiệm. Việc nhận diện và tránh các sai lầm khi tính điểm hòa vốn sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng tài chính vững vàng, từ đó đưa ra những quyết định sáng suốt và an toàn hơn cho cửa hàng của mình. Nếu bạn đang là người mới, hãy bắt đầu từ việc ghi chép chi phí minh bạch và áp dụng đúng công thức từ hôm nay nhé!
Xem thêm:
Kinh doanh tạp hoá tưởng dễ ăn: Tốn hàng chục triệu nhập hàng nhưng ế
.jpg)
.png)
